Niedokrwistość jest stanem nieprawidłowym, który dotyczy znacznej części populacji, w tym wielu pacjentek ginekologów-położników. Najczęstszą przyczyną anemii jest niedobór żelaza. Nieleczona niedokrwistość może prowadzić do licznych powikłań, zwłaszcza u kobiet ciężarnych. Dlatego wdrożenie odpowiedniej suplementacji i leczenia anemii jest jednym z kluczowych punktów opieki medycznej dla tej grupy pacjentek.
Dział: Wiedza praktyczna
.
Wyróżnia się dwa gatunki wirusa opryszczki (herpes simplex virus – HSV) – HSV-1 oraz HSV-2. Wirus HSV-1 w głównej mierze odpowiada za zmiany chorobowe błony śluzowej i skóry okolicy jamy ustnej, natomiast HSV-2 wywołuje opryszczkę narządów płciowych i jest najczęstszą przyczyną owrzodzeń narządów płciowych. Za 30–50% przypadków opryszczki genitalnej może odpowiadać HSV-1. Szacuje się, że w roku 2012 na całym świecie 3,7 mld osób poniżej 50. roku życia było zakażonych wirusem HSV-1, natomiast HSV-2 było zakażonych 417 mln. Częstość występowania wirusa HSV-1 wśród kobiet w ciąży jest szacowana na 63%, natomiast wirusa HSV-2 na 22%. Zakażenia zazwyczaj przebiegają bezobjawowo, dlatego często nie są rozpoznawane, co stwarza niebezpieczeństwo epidemiologiczne.
Płeć człowieka pojmowana jest jako zespół cech odróżniających kobietę od mężczyzny. Nauka o płci – seksuologia – zajmuje się wszelkimi konsekwencjami wynikającymi z podziału ludzi na dwie płcie. Oczywiste jest, że skoro seksuologia jest nauką o płci, musi być ona ściśle związana z nauką o mężczyźnie – andrologią, a także nauką o kobiecie – ginekologią. W artykule omówiono niektóre zagadnienia związane ze specyfiką tych dziedzin.
Seksualność jest nieodłącznym elementem ludzkiej egzystencji. Ma ona wpływ na wiele aspektów życia, m.in. na zdrowie, zarówno somatyczne, jak i psychiczne. Osoby LGBT (lesbian, gay, bisexual, transgender) mają wiele problemów z prawidłowym dostępem i jakością usług świadczonych w ramach opieki zdrowotnej z powodu częstego ignorowania ich specyficznych potrzeb ze strony pracowników sektora ochrony zdrowia.
Pozytonowa tomografia emisyjna (positron emission tomography – PET) to technika obrazowania, w której [zamiast jak w tomografii komputerowej (computed tomography – CT), zewnętrznego źródła promieniowania rentgenowskiego lub radioaktywnego] rejestruje się promieniowanie powstające podczas anihilacji pozytonów (antyelektronów). Pozytonową tomografię emisyjną stosuje się w medycynie nuklearnej głównie w diagnozowaniu chorób ośrodkowego układu nerwowego (umożliwia np. wczesną diagnozę choroby Huntingtona). Pozytonowa tomografia emisyjna znajduje też zastosowanie w kardiologii, a także w diagnozowaniu stanów zapalnych niejasnego pochodzenia. Metoda ta ma szczególne znaczenie w onkologii, w tym onkologii ginekologicznej.
Progesteron – hormon steroidowy syntezowany przez komórki ciałka żółtego, nazywany często hormonem ciążowym – jest niezbędny do utrzymania ciąży zarówno przez swój wpływ endokrynny, jak i poprzez działanie immunomodulujące. Znalazł on szerokie zastosowanie w próbie leczenia poronień zagrażających, poronień nawykowych, porodu przedwczesnego oraz niedomogi fazy lutealnej w trakcie technik wspomaganego rozrodu. Ponadto progestageny są szeroko stosowane w zaburzeniach cyklu miesiączkowego jako jedna z form antykoncepcji oraz w przypadku hormonalnej terapii zastępczej. Wiadomo już, że sukces ciąży zależy m.in. od wystąpienia tolerancji immunologicznej matki na antygeny płodu. Tutaj właśnie swą rolę odgrywa progesteron, umożliwiając prawidłowy przebieg procesu implantacji i przemiany doczesnowej. Istnieje wiele badań mówiących o dobroczynnym wpływie tego hormonu we wspomnianych wcześniej patologiach ciąży. Opracowanie to przedstawia aktualną wiedzę na temat podstaw działania progesteronu, jego zastosowania i przede wszystkim skuteczności.
Niepłodność jest jedną z najczęstszych chorób społecznych. Jej wieloczynnikowa etiologia uniemożliwia opracowanie jednej efektywnej metody leczenia. Dlatego w rekomendacjach terapeutycznych pojawiają się sugestie dla stosowania suplementacji diety u osób leczących się z powodu niepłodności. Artykuł ten przedstawia wskazania do wspomaganiu terapii niepłodności kobiecej i męskiej Miositogynem i Actifolinem.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są liczną grupą leków znajdujących swoje zastosowanie w wielu schorzeniach ginekologicznych. Ich podstawowym mechanizmem działania jest hamowanie cyklooksygenazy (COX), a w efekcie syntezy prostaglandyn, które uczestniczą w wywoływaniu stanu zapalnego i objawów bólowych. Jedne z lepszych efektów terapeutycznych uzyskuje się w zastosowaniu NLPZ w dolegliwościach bólowych towarzyszących pierwotnemu bolesnemu miesiączkowaniu oraz wtórnemu bolesnemu miesiączkowaniu, któremu towarzyszą patologie związane głównie z endometriozą. Ponadto stosowanie NLPZ jest podstawą leczenia bólu pooperacyjnego po drobnych zabiegach ginekologicznych. Przy bardziej zaawansowanych zabiegach chirurgicznych można stosować NLPZ w terapii skojarzonej. Zadaniem lekarza jest uczulenie pacjenta, aby stosował się do zaleceń terapii, gdyż nieprawidłowe dawkowanie NLPZ niesie ze sobą skutki wielu poważnych działań niepożądanych.
W ostatnich latach obserwuje się coraz więcej przypadków infekcji grzybiczych, które występują samodzielnie lub towarzyszą innym infekcjom. Około 75% kobiet w wieku 15–49 lat doświadczy co najmniej jednej objawowej infekcji grzybiczej w życiu, a u 5% z nich choroba przybierze postać nawrotową. Przyczyną rozwoju drożdżakowego zapalenia pochwy i sromu (vulvovaginal candidiasis – VVC) jest zaburzenie równowagi w biocenozie narządów rodnych. Aby zapobiec infekcji, należy przestrzegać zasad higieny osobistej. W leczeniu pierwszorazowej lub epizodycznej postaci VVC należy stosować antybiotyki polienowe lub pochodne azolowe.
Mimo że w okresie ciąży wzrasta zapotrzebowanie na wiele składników mineralnych i witamin, nie ma wskazań do bezwzględnego podawania zdrowym kobietom ciężarnym większości witamin, składników mineralnych (lub innych składników odżywczych) w postaci suplementów. Preparaty farmaceutyczne zawierające wyżej wymienione mogą być jedynie uzupełnieniem, ale nigdy nie zastąpią naturalnej, dobrze skomponowanej diety. Pokrycie zapotrzebowania na większość składników odżywczych powinno być realizowane przede wszystkim poprzez prawidłowe bilansowanie jadłospisu.