prof. dr hab. n. med.; Katedra Zdrowia Kobiety, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach.
Zapalenie sromu i pochwy jest najczęstszą przyczyną dolegliwości ginekologicznych u dzieci i młodych dziewcząt. Do czynników wywołujących zapalenie sromu i pochwy należą: hipoestrogenizm, anatomiczna bliskość odbytnicy oraz delikatna skóra sromu i wrażliwa błona śluzowa pochwy.
Świadomy wybór miejsca porodu to jedna z decyzji, które ciężarna może podjąć samodzielnie. Ma ona do wyboru: poród w szpitalu, w domu narodzin oraz w domu. Poród domowy to długi proces, którego składową jest nie tylko samo rodzenie, ale też całe przygotowanie do tego świadomego dnia. Poród w warunkach domowego zacisza przebiega w atmosferze intymności, harmonii, tylko z mężem/partnerem, rodziną i znaną rodzącej położną.
Dyspareunia jest określana jako dysfunkcja seksualna, której objawem jest występowanie dolegliwości bólowych w obrębie narządu płciowego. Żele dopochwowe zawierające kwas hialuronowy wydają się interesującym rozwiązaniem w leczeniu wspomagającym różnych dolegliwości wywołanych atrofią nabłonka błony śluzowej pochwy i sromu lub związanych z suchością pochwy (zwłaszcza dyspareunii).
Dzięki rozwojowi medycyny średnia długość życia kobiet uległa wydłużeniu. Dla kobiet oznacza to, że mogą cieszyć się życiem i aktywnością przez co najmniej 81 lat. Biorąc pod uwagę, że przeciętny wiek menopauzy w Polsce to obecnie 40–51 lat, oznacza to, że trzecia część życia upłynie kobiecie w okresie pomenopauzalnym. Czas ten ma dla kobiety skutki nie tylko fizyczne, ale również psychologiczne. Z biologicznego punktu widzenia jest to czas, kiedy kobieta kończy swój okres płodności. Hormony, które do tej pory odpowiadały za prawidłową pracę układów, ulegną wyciszeniu. Protekcyjny aspekt mieszanki hormonalnej przeradza się w niepożądane dolegliwości takie jak uderzenia gorąca, objawy naczynioruchowe, suchość pochwy, obniżone libido, dyspareunia i bezsenność.
Stany zapalne pochwy, a także związane z tym choroby kobiecych narządów płciowych stanowią obecnie jedną z najczęstszych przyczyn zgłaszania się kobiet do lekarza w trybie pilnym. Niezwykle trudnym okresem predysponującym do występowania infekcji pochwy jest ciąża. Kobiety ciężarne często zgłaszają występowanie upławów z pochwy, swędzenie i/lub pieczenie sromu. Zapaleniu pochwy w ciąży sprzyja przewlekłe przekrwienie śluzówki dróg rodnych oraz spadek odporności organizmu kobiety. Za upławy w ciąży odpowiadają również zmiany hormonalne. Bezpieczeństwo i skuteczność stosowanej terapii stanowią kluczowe elementy leczenia skojarzonego.
Lek Dionelle® jest skutecznym preparatem o wielokierunkowym działaniu. Tabletki antykoncepcyjne nie tylko regulują płodność, lecz także wpływają pozytywnie na stan skóry, zmniejszając występowanie trądziku. W przypadku zaburzeń miesiączkowania oraz bolesności przynoszą pozytywne efekty terapeutyczne. Stosowanie leku jest dla kobiet mało uciążliwe oraz proste. W przypadku chęci zajścia w ciążę po zaprzestaniu stosowania tabletek następuje natychmiastowy powrót do płodności.
U kobiet po menopauzie z objawami atrofii pochwy (podrażnienie, pieczenie i świąd, dyspareunia) należy stosować żele dopochwowe. Żel dopochwowy zawierający innowacyjny składnik – ektoinę – to doskonała forma terapii dla kobiet zmagających się z zanikowym zapaleniem pochwy. Działa nawilżająco oraz ochronnie. Redukuje objawy atrofii pochwy już po pierwszej aplikacji. Przede wszystkim jego skuteczność jest poparta badaniami (lepsze efekty niż w przypadku stosowania preparatów z kwasem hialuronowym), a jego skład opiera się wyłącznie na naturalnych komponentach.
Podstawowy mechanizm dezogestrelu opiera się na hamowaniu owulacji. Skuteczność antykoncepcyjna dezogestrelu jest porównywalna do złożonej antykoncepcji hormonalnej. To również odpowiednia antykoncepcja dla kobiet z endometriozą, zespołem napięcia przedmiesiączkowego oraz bolesnymi, przedłużającymi się miesiączkami. Dezogestrel to rozsądny wybór dla pacjentek, u których stwierdza się wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, choroby wieńcowej, czy nadciśnienie.
Ciąża to szczególny czas w życiu każdej kobiety, wymaga od niej wyjątkowej uwagi i dbałości o zdrowie własne oraz dziecka. Rekomendowana jest modyfikacja diety oraz dodatkowa suplementacja składników niezbędnych do prawidłowego, niezaburzonego rozwoju płodu. Należy pamiętać, że znaczący wpływ ma odżywianie się kobiet zarówno w poszczególnych trymestrach ciąży, jak i przed planowanym poczęciem. Kobiety mają dostęp do bardzo wielu preparatów i powinny ze szczególną uwagą wybierać suplementację. Suplementy różnią się między sobą nie tylko składem, ale także jakością, biodostępnością, wchłanialnością, skutecznością i standardami wytwarzania. Dodatkowym wyznacznikiem jakości produktu mogą być standardy GMP (Good Manufacturing Practice).
Menopauza jest poważnym problemem zdrowotnym, społecznym i ekonomicznym. Wielokierunkowe badania udowodniły, że estrogenoterapia prowadzi do złagodzenia przykrych dolegliwości spowodowanych niedoborem estrogenów. Duże dawki estrogenów wpływają niekorzystnie na samopoczucie i zdrowie pacjentek. Badając metody hormonalnej terapii zastępczej, rozważano różne formy podania leku. Biorąc pod uwagę ominięcie metabolizmu wątrobowego, możliwość podania mniejszej dawki, co się wiąże z mniejszą stymulacją receptorów estrogenowych i mniejszym ryzykiem rozwinięcia chorób sercowo-naczyniowych, wykazano, że system transdermalny cechuje się dobrą przyswajalnością, jest dobrze tolerowany, nie wymaga codziennej aplikacji, co powoduje, że pacjentki chętniej korzystają z tej formy leczenia.
Tarczyca jest narządem, którego praca wpływa na zachowania seksualne oraz samopoczucie i zmiany nastroju. Nieleczone zaburzenia prowadzą do spadku libido, zaburzeń pożądania oraz bólu podczas stosunku, dlatego tak istotna jest substytucja hormonów tarczycy w każdym wieku oraz w ciąży. Lekarz prowadzący powinien korzystać z kwestionariusza FSFI w celu kontroli zdrowia seksualnego pacjentek. W artykule opisano związek między niskim poziomem hormonów tarczycy a zwiększonym ryzykiem rozwinięcia się chorób psychicznych, m.in. zaburzeń depresyjnych i lękowych.
Stosowanie nowoczesnych metod antykoncepcyjnych nierozerwalnie łączy się ze zmianą wzorca krwawień, która zwykle ma charakter przejściowy, jest jednak osobniczo zmienna. W przypadku przedłużania się dolegliwości zawsze należy poszukać innych przyczyn krwawienia. Wybór najlepszej metody antykoncepcji bywa niekiedy poważnym wyzwaniem dla lekarza ginekologa. Wymaga doświadczenia oraz dobrej współpracy lekarz–pacjent. Zapewnienie konkretnych i rzetelnych informacji przed zastosowaniem antykoncepcji hormonalnej może zwiększyć stopień jej akceptacji oraz kontynuację stosowania, a tym samym lepszą skuteczność działania antykoncepcyjnego.