Dział: Wiedza praktyczna

Regulacja płodności u nastolatków to jeden z najważniejszych problemów XXI w. Wczesne rozpoczęcie aktywności seksualnej niesie ze sobą ryzyko nieplanowanej ciąży oraz zakażenia przenoszonego drogą płciową. Dlatego u nastolatek zaleca się formę podwójnego zabezpieczenia, czyli połączenie prezerwatywy ze skuteczną hormonalną metodą antykoncepcyjną nie tylko w celu zwiększenia ochrony przed zajściem w ciążę, lecz także w celu zapewnienia ochrony przed infekcjami przenoszonymi drogą płciową. WHO rekomenduje u dziewcząt i młodych kobiet metody antykoncepcji hormonalnej tzw. permanentnej (dwuskładnikowy transdermalny system antykoncepcyjny oraz hormonalny system antykoncepcji dopochwowej) ze względu na wysoką skuteczność antykoncepcyjną. Według Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego idealna antykoncepcja powinna być przede wszystkim bezpieczna i skuteczna, a ponadto odwracalna 
i prosta w użyciu, łatwo dostępna oraz tania. Wybór właściwej metody powinien być indywidualnie dostosowany do potrzeb nastolatki i zależy od wielu czynników.

Stany zapalne pochwy i sromu są najczęstszym powodem zgłaszania się pacjentek do ginekologa. Chociaż pojęcie „zapalenie pochwy” jest używane jako termin diagnostyczny przez pacjentów i opiekę zdrowotną, jest to termin niespecyficzny, obejmujący szeroki zakres schorzeń, które powodują objawy sromowo-pochwowe i dotykają kobiety praktycznie w każdym wieku. Szacuje się, że po standardowej ocenie 70% epizodów zapalenia pochwy u kobiet przed menopauzą jest spowodowanych bakteryjnym zapaleniem pochwy, kandydozą sromu i pochwy oraz rzęsistkowicą. U wielu kobiet może się rozwinąć objawowe zanikowe zapalenie pochwy [1]. Poniżej przypadek kliniczny, który zostanie przeanalizowany w tym artykule.

Choroby nerek nie należą do patologii często współistniejących z ciążą. Schorzenia te mogą mieć różne manifestacje kliniczne. W zależności od przyczyny oraz ciężkości choroby wiążą się z mniej lub bardziej poważnymi powikłaniami zarówno dla matki, jak i dla wzrastającego płodu. Obrzęki jako jedne z charakterystycznych objawów są powszechnie spotykane w przebiegu fizjologicznej ciąży. Prezentowany przez nas przypadek zaostrzenia objawów u ciężarnej z długoletnim wywiadem nefrologicznym pokazuje, jak istotną rolę odgrywa właściwa wielospecjalistyczna opieka perinatalna. Interdyscyplinarna współpraca ginekologów, nefrologów oraz neonatologów zapewnia pełną opiekę nad ciężarną i płodem. Postawienie odpowiedniej diagnozy oraz wprowadzenie interwencji na wczesnym etapie choroby zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań. Przebieg ciąży u kobiet z przewlekłym kłębuszkowym zapaleniem nerek jest znacznie cięższy, gdy dochodzi do rozwoju stanu przedrzucawkowego, niedokrwistości, opóźnienia wewnątrzmacicznego wzrastania płodu czy zagrożenia porodem przedwczesnym. Włączenie bezpiecznej farmakoterapii działającej zarówno przyczynowo, jak i objawowo także jest dużym wyzwaniem. Monitorowanie przebiegu choroby, odpowiednie przygotowanie kobiety na okres ciąży i połogu znacznie poprawiają rokowania matek i dzieci.

Zdolność do szybkiego przywrócenia integralności uszkodzonej bariery skórnej ma kluczowe znaczenie i jest celem terapii trudno gojących się ran. Niestety, w obecnych czasach wciąż brakuje efektywnych metod leczenia, które mogłyby przyspieszyć sam proces gojenia ran, a także redukować rozległość blizn. Fundamentem staje się zrozumienie fizjologii naprawy oraz patologii opóźnionego w czasie gojenia. Faza zapalna będąca najczęściej punktem rozpoczęcia tego procesu z czasem przechodzi do fazy proliferacji komórkowej. Swoiste przejście między tymi fazami jest najczęściej związane z zaburzeniami gojenia ran. Zatem znalezienie czynników wpływających na to przejście międzyfazowe może stanowić uzasadnienie dla rozwoju terapeutycznego, a tym samym nieść pomoc wszystkim tym lekarzom, którzy w swojej codziennej praktyce borykają się z trudnością leczenia ran pooperacyjnych (i nie tylko) u swoich pacjentów.

Wrodzone wady rozwojowe żeńskich narządów płciowych występują u 4–6% populacji ogólnej, a za ich główną przyczynę uznaje się zaburzenia anatomicznej budowy narządów. Wynikają one z nieprawidłowego embriologicznego rozwoju przewodów Müllera. Ze względu na korelację powstawania układu rozrodczego z układem moczowym w procesie embriogenezy wadom narządów płciowych bardzo często towarzyszą anomalie związane z układem moczowym. Najbardziej specyficzną procedurą diagnostyczną, która dostarczy informacji o nieprawidłowościach nie tylko w budowie pochwy i macicy, ale także układu moczowego, jest rezonans magnetyczny (MRI). Wyróżniamy dwie kliniczne klasyfikacje wad rozwojowych żeńskich narządów płciowych: ASRM (American Society for Reproductive Medicine) oraz ESHRE/ESGE (European Society of Human Reproduction and Embryology/European Society for Gynaecological Endoscopy). Wśród wad wyróżniamy: wrodzony brak macicy i/lub pochwy, wady obstrukcyjne macicy i pochwy oraz wady macicy, które zdarzają się najczęściej. Wybór leczenia i zastosowane leczenie są zależne od rozpoznanej wady.

Odpowiednie przygotowanie do ciąży ma istotny wpływ na jej prawidłowy przebieg. Do czynników, na które należy zwrócić uwagę już w okresie prekoncepcyjnym, należą m.in. właściwa dieta oraz podaż niezbędnych witamin i mikroelementów, w tym pełniącego wiele ważnych funkcji w naszym organizmie cynku. Istotnym zagadnieniem jest także wpływ antykoncepcji hormonalnej na metabolizm substancji odżywczych w naszym organizmie.

Operacja wyłonienia stomii jelitowej jest przyczyną zaburzeń i niepowodzeń w życiu seksualnym. Osoby ze stomią doświadczają zmian w obrazie ciała wraz ze spadkiem pożądania seksualnego. Najczęstszą dysfunkcją seksualną występującą u mężczyzn są zaburzenia erekcji, natomiast u kobiet jest to ból podczas stosunku seksualnego (dyspareunia). Pacjenci oczekują wsparcia oraz poradnictwa związanego z funkcjonowaniem seksualnym. Mimo to personel medyczny wciąż mało uwagi zwraca na sferę seksualną pacjenta.

Endometrioza jest powszechną chorobą, dotykającą ok. 10% populacji kobiet w wieku rozrodczym, która w istotny sposób może ograniczać płodność oraz, poprzez dolegliwości z nią związane, obniżać jakość życia. Dienogest jest doustnym progestagenem, dopuszczonym do długotrwałego stosowania. Wykazuje korzystny profil bezpieczeństwa. Dienogest w dawce 2 mg na dzień jest równie skuteczny w walce z objawami bólowymi endometriozy jak analogi GnRH. Lek wykazał się dużą efektywnością u kobiet z głęboko naciekającą endometriozą lub endometriozą pozagenitalną.