Dział: Wiedza praktyczna

Stany zapalne pochwy i sromu są najczęstszym powodem zgłaszania się pacjentek do ginekologa. Chociaż pojęcie „zapalenie pochwy” jest używane jako termin diagnostyczny przez pacjentów i opiekę zdrowotną, jest to termin niespecyficzny, obejmujący szeroki zakres schorzeń, które powodują objawy sromowo-pochwowe i dotykają kobiety praktycznie w każdym wieku. Szacuje się, że po standardowej ocenie 70% epizodów zapalenia pochwy u kobiet przed menopauzą jest spowodowanych bakteryjnym zapaleniem pochwy, kandydozą sromu i pochwy oraz rzęsistkowicą. U wielu kobiet może się rozwinąć objawowe zanikowe zapalenie pochwy [1]. Poniżej przypadek kliniczny, który zostanie przeanalizowany w tym artykule.

Choroby nerek nie należą do patologii często współistniejących z ciążą. Schorzenia te mogą mieć różne manifestacje kliniczne. W zależności od przyczyny oraz ciężkości choroby wiążą się z mniej lub bardziej poważnymi powikłaniami zarówno dla matki, jak i dla wzrastającego płodu. Obrzęki jako jedne z charakterystycznych objawów są powszechnie spotykane w przebiegu fizjologicznej ciąży. Prezentowany przez nas przypadek zaostrzenia objawów u ciężarnej z długoletnim wywiadem nefrologicznym pokazuje, jak istotną rolę odgrywa właściwa wielospecjalistyczna opieka perinatalna. Interdyscyplinarna współpraca ginekologów, nefrologów oraz neonatologów zapewnia pełną opiekę nad ciężarną i płodem. Postawienie odpowiedniej diagnozy oraz wprowadzenie interwencji na wczesnym etapie choroby zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań. Przebieg ciąży u kobiet z przewlekłym kłębuszkowym zapaleniem nerek jest znacznie cięższy, gdy dochodzi do rozwoju stanu przedrzucawkowego, niedokrwistości, opóźnienia wewnątrzmacicznego wzrastania płodu czy zagrożenia porodem przedwczesnym. Włączenie bezpiecznej farmakoterapii działającej zarówno przyczynowo, jak i objawowo także jest dużym wyzwaniem. Monitorowanie przebiegu choroby, odpowiednie przygotowanie kobiety na okres ciąży i połogu znacznie poprawiają rokowania matek i dzieci.

Zdolność do szybkiego przywrócenia integralności uszkodzonej bariery skórnej ma kluczowe znaczenie i jest celem terapii trudno gojących się ran. Niestety, w obecnych czasach wciąż brakuje efektywnych metod leczenia, które mogłyby przyspieszyć sam proces gojenia ran, a także redukować rozległość blizn. Fundamentem staje się zrozumienie fizjologii naprawy oraz patologii opóźnionego w czasie gojenia. Faza zapalna będąca najczęściej punktem rozpoczęcia tego procesu z czasem przechodzi do fazy proliferacji komórkowej. Swoiste przejście między tymi fazami jest najczęściej związane z zaburzeniami gojenia ran. Zatem znalezienie czynników wpływających na to przejście międzyfazowe może stanowić uzasadnienie dla rozwoju terapeutycznego, a tym samym nieść pomoc wszystkim tym lekarzom, którzy w swojej codziennej praktyce borykają się z trudnością leczenia ran pooperacyjnych (i nie tylko) u swoich pacjentów.

Wrodzone wady rozwojowe żeńskich narządów płciowych występują u 4–6% populacji ogólnej, a za ich główną przyczynę uznaje się zaburzenia anatomicznej budowy narządów. Wynikają one z nieprawidłowego embriologicznego rozwoju przewodów Müllera. Ze względu na korelację powstawania układu rozrodczego z układem moczowym w procesie embriogenezy wadom narządów płciowych bardzo często towarzyszą anomalie związane z układem moczowym. Najbardziej specyficzną procedurą diagnostyczną, która dostarczy informacji o nieprawidłowościach nie tylko w budowie pochwy i macicy, ale także układu moczowego, jest rezonans magnetyczny (MRI). Wyróżniamy dwie kliniczne klasyfikacje wad rozwojowych żeńskich narządów płciowych: ASRM (American Society for Reproductive Medicine) oraz ESHRE/ESGE (European Society of Human Reproduction and Embryology/European Society for Gynaecological Endoscopy). Wśród wad wyróżniamy: wrodzony brak macicy i/lub pochwy, wady obstrukcyjne macicy i pochwy oraz wady macicy, które zdarzają się najczęściej. Wybór leczenia i zastosowane leczenie są zależne od rozpoznanej wady.

Odpowiednie przygotowanie do ciąży ma istotny wpływ na jej prawidłowy przebieg. Do czynników, na które należy zwrócić uwagę już w okresie prekoncepcyjnym, należą m.in. właściwa dieta oraz podaż niezbędnych witamin i mikroelementów, w tym pełniącego wiele ważnych funkcji w naszym organizmie cynku. Istotnym zagadnieniem jest także wpływ antykoncepcji hormonalnej na metabolizm substancji odżywczych w naszym organizmie.

Operacja wyłonienia stomii jelitowej jest przyczyną zaburzeń i niepowodzeń w życiu seksualnym. Osoby ze stomią doświadczają zmian w obrazie ciała wraz ze spadkiem pożądania seksualnego. Najczęstszą dysfunkcją seksualną występującą u mężczyzn są zaburzenia erekcji, natomiast u kobiet jest to ból podczas stosunku seksualnego (dyspareunia). Pacjenci oczekują wsparcia oraz poradnictwa związanego z funkcjonowaniem seksualnym. Mimo to personel medyczny wciąż mało uwagi zwraca na sferę seksualną pacjenta.

Endometrioza jest powszechną chorobą, dotykającą ok. 10% populacji kobiet w wieku rozrodczym, która w istotny sposób może ograniczać płodność oraz, poprzez dolegliwości z nią związane, obniżać jakość życia. Dienogest jest doustnym progestagenem, dopuszczonym do długotrwałego stosowania. Wykazuje korzystny profil bezpieczeństwa. Dienogest w dawce 2 mg na dzień jest równie skuteczny w walce z objawami bólowymi endometriozy jak analogi GnRH. Lek wykazał się dużą efektywnością u kobiet z głęboko naciekającą endometriozą lub endometriozą pozagenitalną.

Zespół HELLP to wystąpienie w przebiegu ciąży hemolizy wewnątrznaczyniowej, podwyższonych stężeń enzymów wątrobowych oraz trombocytopenii. Objawy kliniczne są często niecharakterystyczne. W początkowej fazie choroby dominuje złe samopoczucie, nudności i wymioty, ból głowy, ból w nadbrzuszu oraz tkliwość w rzucie wątroby. COVID-19 jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego wywołaną zakażeniem wirusem SARS-CoV-2. Przebieg COVID-19 u kobiet ciężarnych jest nieco odmienny od populacji ogólnej. Stwierdza się mniej objawów, z których dominującymi są kaszel oraz gorączka.