Dział: Wiedza praktyczna

Wśród długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (LC-PUFA) wyróżniamy kwasy omega-3, -6, -7 i -9, które różnią się budową chemiczną, a dokładnie miejscem występowania wiązania podwójnego. Spośród nich najbardziej popularne i najpowszechniej występujące w żywności są kwasy omega-3, omega-6 oraz omega-9. Z kolei do najważniejszych związków w rodzinie omega-3 należą kwas alfa-linolenowy (ALA), kwas eikozapentaenowy (EPA) oraz dokozaheksaenowy (DHA). Jakie produkty są źródłem kwasów omega-3 oraz jaki wpływ wywierają na organizm matki i dziecka w trakcie ciąży oraz laktacji?

Jednym z pierwszych przełomowych osiągnięć w wykrywaniu raka szyjki macicy było badanie cytologiczne opracowane przez dr. Papanicolaou, którego implementacja pozwoliła na znaczną redukcję zachorowalności na raka szyjki macicy na całym świecie. Cytologia na podłożu płynnym jest uważana za drugie znaczące osiągnięcie w screeningu raka szyjki macicy. Zmiana techniki wykonywania badania z cytologii konwencjonalnej na cytologię płynną pozwoliła na podniesienie jakości pobranej próbki, zwiększenie odtwarzalności, czułości i swoistości oraz umożliwiła przeprowadzanie molekularnych testów wykrywających wirusa HPV.

W każdej dziedzinie medycznej, a w sposób specyficzny w ginekologii, istotna jest kwestia tworzenia kultury organizacyjnej placówki medycznej, z czym wiążą się także złożone kwestie ekonomiczne. Pacjent (pacjentka) oczekuje, że celem medycyny (w przypadku nauki o kobiecie – w ginekologii) będzie działanie, które jest słuszne i dobre dla niego (dla niej). Jest to jakby obietnica, którą pacjent (pacjentka) dostrzega w akcie działania zawodu medycznego, w sensie zbiorowym, w odniesieniu do organizacji medycznej (zespołu medycznego, szpitala czy przychodni), jak również w odniesieniu do swojego lekarza lub lekarzy.

Menopauza to naturalny, ale szczególny etap w życiu kobiety, który średnio zaczyna się około 50. roku życia i prowadzi do znacznych niekorzystnych zmian również w skórze, które nakładają się na objawy starzenia chronologicznego i fotostarzenia. Skóra jest sucha, cienka, traci napięcie i jędrność, zmarszczki stają się bardziej widoczne, pogłębiają się bruzdy i pojawiają się liczne przebarwienia. W tym okresie niezmiernie ważna jest codzienna prawidłowa pielęgnacja skóry, która może w znacznym stopniu zmniejszyć niekorzystne efekty kliniczne starzenia. Musimy ją z jednej strony chronić przed niekorzystnym działaniem ekspozomu, ale również odpowiednio poprawiać barierę naskórkową, zmniejszać TEWL, odpowiednio nawilżać, nadawać blask skórze, niwelować przebarwienia oraz pobudzać naskórek i skórę właściwą do prawidłowej odnowy. Nieodzowne jest stosowanie fotoprotekcji i dermokosmetyków z substancjami aktywnymi, takimi jak: antyoksydanty, witamina C, E, PP madekasozyd, proxylan, retinol, kwas hialuronowy, które poprawią jakość skóry.

Zapotrzebowanie na żelazo różni się w zależności od płci, wieku i stanu pacjenta. Dla dorosłych mężczyzn wynosi ok. 6 mg/dzień, dla kobiet w wieku 19–50 lat jest równe 8 mg/dzień, natomiast po 50. roku życia wynosi 6 mg/dzień. Kobiety ciężarne są specjalną grupą pacjentek i często narażone są na deficyty tego pierwiastka. Z tego względu rekomenduje się u nich przyjmowanie od 23 do 27 mg żelaza na dzień. Anemia z niedoboru żelaza to choroba, która rozwija się w różnych mechanizmach. Najczęściej jest wyzwalana obfitą utratą krwi bądź stanami fizjologicznymi, takimi jak ciąża lub krwawienie miesiączkowe.

Świadomy wybór miejsca porodu to jedna z decyzji, które ciężarna może podjąć samodzielnie. Ma ona do wyboru: poród w szpitalu, w domu narodzin oraz w domu. Poród domowy to długi proces, którego składową jest nie tylko samo rodzenie, ale też całe przygotowanie do tego świadomego dnia. Poród w warunkach domowego zacisza przebiega w atmosferze intymności, harmonii, tylko z mężem/partnerem, rodziną i znaną rodzącej położną.

Ciąża to etap związany z różnymi zmianami biopsychospołecznymi. Zmiany te, wraz z obawami o utrzymanie odpowiedniej wagi, mogą modulować ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych, zwłaszcza zaburzeń odżywiania (ED). Kompleksowe leczenie ED powinno obejmować interdyscyplinarne wsparcie ze strony psychologa, psychiatry, dietetyka, a także w razie potrzeby specjalistów z innych dyscyplin.

Dzięki rozwojowi medycyny średnia długość życia kobiet uległa wydłużeniu. Dla kobiet oznacza to, że mogą cieszyć się życiem i aktywnością przez co najmniej 81 lat. Biorąc pod uwagę, że przeciętny wiek menopauzy w Polsce to obecnie 40–51 lat, oznacza to, że trzecia część życia upłynie kobiecie w okresie pomenopauzalnym. Czas ten ma dla kobiety skutki nie tylko fizyczne, ale również psychologiczne. Z biologicznego punktu widzenia jest to czas, kiedy kobieta kończy swój okres płodności. Hormony, które do tej pory odpowiadały za prawidłową pracę układów, ulegną wyciszeniu. Protekcyjny aspekt mieszanki hormonalnej przeradza się w niepożądane dolegliwości takie jak uderzenia gorąca, objawy naczynioruchowe, suchość pochwy, obniżone libido, dyspareunia i bezsenność.