Kobieta z niedoczynnością tarczycy i niepłodnością – opis przypadku w świetle najnowszych rekomendacji Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego

Wiedza praktyczna

W 2021 r. ukazały się najnowsze rekomendacje dotyczące leczenia zaburzeń czynności tarczycy w ciąży, a w 2022r. opublikowano wytyczne Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego dotyczące postępowania w przypadku zaburzeń czynności tarczycy u pacjentów z niepłodnością. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja procesu diagnostyki i leczenia pacjentki z niepłodnością wtórną i subkliniczną niedoczynnością tarczycy. Zgodnie z aktualnymi rekomendacjami, u wszystkich pacjentek planujących ciążę zaleca się oznaczenie stężenia TSH w surowicy. Dotyczy to w szczególności pacjentek z niepłodnością i niepowodzeniami prokreacyjnymi w wywiadzie, a także przed planowanym wykorzystaniem metod wspomaganego rozrodu. Subkliniczna niedoczynność tarczycy i autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy są czynnikami ryzyka niepłodności i niepowodzeń położniczych oraz niedokrwistości w ciąży. Leczenie L-tyroksyną może być korzystne z punktu widzenia szans na zajście w ciążę oraz zdrowia matki i dziecka. Lekiem z wyboru jest doustny preparat L-tyroksyny.

W 2021 r., po 10 latach od poprzedniej wersji, ukazała się aktualizacja wytycznych dotyczących leczenia zaburzeń czynności tarczycy w ciąży. Rok później opublikowano rekomendacje Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego dotyczące postępowania w przypadku zaburzeń czynności tarczycy u pacjentów z niepłodnością. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja procesu diagnostyki i leczenia pacjentki z niepłodnością wtórną i subkliniczną niedoczynnością tarczycy zgodnie z aktualnymi wytycznymi. 

POLECAMY

Niedoczynność tarczycy u pacjentek planujących ciążę – podział, etiologia i epidemiologia

Niedoczynność tarczycy u kobiet planujących ciążę lub będących w ciąży ma najczęściej charakter niedoczynności pierwotnej, która wynika z zaburzeń produkcji hormonów tarczycy wynikających z patologii gruczołu tarczowego. Najczęstszymi przyczynami są: 

  • przewlekłe autoimmunizacyjne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto, AIT), 
  • stan po tyreoidektomii subtotalnej lub totalnej (całkowitej), 
  • przebyte leczenie jodem promieniotwórczym (131I). 
     

Rzadziej niedoczynność tarczycy może mieć charakter wrodzony. Wówczas w większości przypadków wynika z wad rozwojowych gruczołu tarczowego, rzadziej genetycznie uwarunkowanych defektów syntezy hormonów tarczycy.
Wtórną niedoczynność tarczycy (spowodowaną niedoborem TSH) stwierdza się u planujących ciążę i ciężarnych wyjątkowo rzadko. Najczęściej występuje ona jako element wielohormonalnej niedoczynności przysadki rozpoznanej przed ciążą albo w jej trakcie. Do najczęstszych przyczyn należą: 

  • limfocytowe zapalenie przysadki, 
  • guz lub udar przysadki, 
  • przyczyny jatrogenne (np. przebyty zabieg neurochirurgiczny lub stan po radioterapii okolicy podwzgórzowo-przysadkowej).
     

Tab. 1. Wartości prawidłowe dla stężenia hormonu tyreotropowego (TSH), wolnej trijodotyroniny (FT3), wolnej tyroksyny (FT4) dla poszczególnych trymestrów ciąży, wyznaczone na podstawie badania przeprowadzonego na populacji polskiej (dla metody elektrochemiluminescencyjnej)

Trymestr TSH [ mIU/l] FT4 [pmol/l] FT3 [pmol/l]
1. 0,009–3,18 11,99–21,89 3,63–6,55
2. 0,05–3,44 10,46–16,67 3,29–5,45
3. 0,11–3,53 8,96–17,23 3,1–5,37


U kobiet planujących ciążę i ciężarnych, podobnie jak w populacji ogólnej, wyróżnia się jawną (pełnoobjawową) i subkliniczną niedoczynność tarczycy. Jawną niedoczynność tarczycy stwierdzamy, gdy podwyższonemu stężeniu hormonu tyreotropowego (TSH) towarzy...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Położnictwa i Ginekologii"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI