Rola hormonalnej terapii menopauzalnej u kobiet w okresie menopauzy

Menopauza stanowi jeden z kluczowych okresów życia kobiety. Ustaje wówczas funkcja układu rozrodczego. Według definicji o menopauzie możemy mówić wtedy, kiedy od wystąpienia ostatniej miesiączki minęło już 12 miesięcy, a w tym czasie nie wystąpiło żadne krwawienie z dróg rodnych. Należy podkreślić, że definicja ta ma zastosowanie po wcześniejszym wykluczeniu chorób i zaburzeń mogących wpłynąć na brak miesiączki. W wyniku hipoestrogenizmu kobiety są narażone na występowanie uciążliwych objawów wypadowych okresu menopauzalnego, takich jak objawy naczynioruchowe (VMS), zanik sromu i pochwy (VVA) czy zespół moczowo-płciowy (GSM) [1]. Okres menopauzy u kobiet wiąże się również ze zwiększoną zapadalnością na różne schorzenia, w tym choroby układu krążenia, choroby neurodegeneracyjne mózgu, osteoporozę, a nawet nowotwory. 
Obecnie najskuteczniejszą metodą leczenia objawów wypadowych menopauzy jest hormonalna terapia menopauzalna. Proponując pacjentce taką terapię, należy pamiętać o wykluczeniu przeciwwskazań i oszacowaniu stosunku korzyści do ryzyka [2].

Hormonalna terapia menopauzalna

Hormonalna terapia menopauzalna (HTM) stanowi skuteczną metodę leczenia objawów wypadowych menopauzy. Głównym celem HTM jest poprawa jakości życia kobiet poprzez złagodzenie lub wyeliminowanie objawów menopauzalnych [3]. Dobór hormonalnej terapii menopauzalnej powinien być zindywidualizowany oraz obejmować odpowiedni rodzaj, dawkę, postać i drogę podania leku. Należy również wziąć pod uwagę poziom jakości życia i listę priorytetów pacjentki, a także obecność czynników ryzyka i potencjalnych zagrożeń [4–6]. 
Wskazania do stosowania HTM:

• występowanie umiarkowanych i nasilonych objawów naczynioruchowych, takich jak uderzenia gorąca, zlewne poty czy kołatanie serca,
• występowanie objawów zespołu moczowo-płciowego menopauzy (GSM), takich jak suchość pochwy, dyspareunia, częstomocz, nokturia, parcie na mocz czy nawracające zapalenie pochwy i pęcherza moczowego,
• pierwotna niewydolność jajników,
• profilaktyka i leczenie osteoporozy.
   

Bezwzględne przeciwwskazania do stosowania HTM:

• ciąża,
• nieprawidłowe niezdiagnozowane krwawienia z pochwy,
• wysokie ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej,
• źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze,
• niestabilna choroba wieńcowa,
• hipertriglicerydemia,
• przebyty zawał,
• choroba niedokrwienna serca,
• przebyty udar mózgu, 
• aktywna choroba wątroby,
• niewydolność wątroby,
• estrogenozależna choroba nowotworowa,
• historia raka endometrium,
• historia raka piersi,
• długotrwałe unieruchomienie.
   

Względne przeciwwskazania do stosowania HTM:

• zwiększone ryzyko raka piersi ze względu na cechy
• osobowe lub historię rodziny,
• zwiększone ryzyko chorób układu krążenia,
• migrena z aurą,
• czynna choroba pęcherzyka żółciowego [6–8]. 
   

Rozpoczęcie terapii