Zespół policystycznych jajników jest najbardziej rozpowszechnionym, a także jednym z najlepiej poznanych zaburzeń u kobiet w wieku rozrodczym. Niemniej jednak wiele pytań dotyczących jego diagnostyki czy leczenia pozostaje nadal przedmiotem dyskusji. Międzynarodowe wytyczne dotyczące oceny i leczenia zespołu policystycznych jajników (PCOS) zostały wydane przez International PCOS Network, aby pomóc lekarzom w optymalizacji opieki opartej na dowodach naukowych, a także poprawić jakość życia kobiet z PCOS. W dzisiejszych czasach PCOS jest chorobą trwającą całe życie, która wymaga wielospecjalistycznej wiedzy oraz skutecznego planu leczenia. Odnosząc się do fenotypu metabolicznego, leczenie obejmuje zmianę stylu życia poprzez zwiększenie aktywności fizycznej, dietę redukcyjną oraz spadek masy ciała. W przypadku zaburzeń miesiączkowania i hiperandrogenizmu zaleca się doustne tabletki antykoncepcyjne jako farmakoterapię pierwszego rzutu. Rekomendowane jest łączenie leków antykoncepcyjnych z metforminą bądź stosowanie wyłącznie metforminy u pacjentek z zaburzeniami metabolicznymi. Letrozol powinien być lekiem pierwszego rzutu w leczeniu niepłodności, w razie przeciwwskazań czy braku dostępności zaleca się klomifen i metforminę w monoterapii lub w skojarzeniu.
Kategoria: Artykuł
Liszaj twardzinowy sromu (LS) jest przewlekłą zapalną chorobą skóry o nieustalonej etiopatogenezie, która obejmuje zmiany na błonach śluzowych w okolicy sromu i odbytu. Według szacunków częstość występowania LS waha się między 1:70 a 1:1000 u kobiet oraz 1:900 a 1:1100 u dziewczynek. Głównymi objawami liszaja twardzinowego sromu u dziewcząt są: świąd, pieczenie, dolegliwości bólowe i obrzęk sromu. Zmiany w przebiegu LS mogą imitować objawy kliniczne wielu innych chorób zapalnych skóry. W związku z powyższymi trudnościami diagnostycznymi jedynie w 16% przypadków liszaj twardzinowy sromu u dziewcząt rozpoznaje się w początkowym okresie choroby. Rozpoznanie u dzieci stawiane jest na podstawie wywiadu i dokładnego badania ginekologicznego. Dzieci z rozpoznanym liszajem twardzinowym sromu powinny zostać objęte długoterminową opieką – z kontrolą zmian po trzech, a następnie po sześciu miesiącach od początku terapii. Zaleca się obserwację do okresu dojrzewania.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są powszechnie stosowanymi lekami pierwszego rzutu w leczeniu różnych sytuacji medycznych z zakresu położnictwa i ginekologii. NLPZ oprócz właściwości przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych zapewniają dobre działanie przeciwbólowe. Niesteroidowe leki przeciwzapalne są w większości krajów dostępne bez recepty. Ich stosowanie może wywołać odwracalną niepłodność u ludzi przez hamowanie COX 1 i 2, co uniemożliwia normalne procesy rozrodcze. W związku z tym zaleca się, aby kobiety planujące ciążę unikały lub zmniejszały dawkę aspiryny, NLPZ lub inhibitorów COX-2 [12]. NLPZ w odpowiednich dawkach zmniejszają krwawienie owulacyjne o mniej więcej 30–40% przy mniejszym zmniejszeniu liczby cykli bezowulacyjnych [23]. Są również wykorzystywane w takich schorzeniach jak pierwotne bolesne miesiączkowanie, krwotok miesiączkowy czy tokolioza.
Ból genitalno-miedniczy/zaburzenia penetracji to jednostka w klasyfikacji DSM-5 obejmująca dyspareunię oraz pochwicę jako zaburzenia, w których ból pojawia się podczas lub na skutek stosunku seksualnego. Szacuje się, że w Polsce dotkniętych tym schorzeniem jest 13% kobiet. Do postawienia rozpoznania konieczne jest występowanie objawów, takich jak: ból związany ze stosunkiem pochwowym bądź sam lęk przed jego wystąpieniem, trudności z penetracją lub wzmożone napięcie mięśni dna miednicy. Z punktu widzenia ginekologa najważniejsze jest prawidłowe zdiagnozowanie dolegliwości, różnicowanie postaci organicznych i nieorganicznych, poradnictwo pacjentek dotkniętych tymi schorzeniami oraz medyczno-chirurgiczne wspieranie psychoterapii i fizjoterapii. Dyspareunia organiczna wymaga eliminacji czynników wpływających na jej powstanie, natomiast nieorganiczna – pracy nad czynnikami psychologicznymi i relacją partnerską.
Zespoły bólowe dna miednicy u kobiet są identyfikowane jako zaburzenia uroginekologiczne wpływające bezpośrednio na jakość życia. Dyspareunia i wulwodynia są zaburzeniami występującymi bardzo często w populacji kobiet, są jednak rzadko diagnozowane. Pacjentki nie wiedzą, gdzie mogą się zgłosić z problemami bólowymi miednicy mniejszej, lub wstydzą się o tym rozmawiać. Po właściwym rozpoznaniu dysfunkcji leczenie powinno być prowadzone przez zespół wielu specjalistów, w tym fizjoterapeutę.
Ból okolicy moczowo-płciowej kobiet jest wymieniany w trzech klasyfikacjach: 1. DSM-5 Klasyfikacji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego – The American Psychiatric Association’s Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders; 2. ICD-11 Światowej Organizacji Zdrowia – International Statistical Classification of Diseases and Related Problems; 3. AFUD Amerykańskiego Towarzystwa Urologicznego – American Foundation for Urologic Disease. Od kiedy dysfunkcje seksualne kobiet są obiektem zainteresowania medycyny, w mechanizmie ich powstawania nie uwzględniano czynnika biologicznego. Sytuacja zmieniła się w związku z badaniami i szeroką dyskusją w środowisku naukowym całego świata. Jej efektem była opublikowana w 2013 r. klasyfikacja DSM-5. Funkcjonujące do tej pory oddzielnie opisy dyspareunii (bolesnego współżycia seksualnego) oraz pochwicy (niemożności odbycia pełnego dopochwowego kontaktu seksualnego) zakwalifikowano w DSM-5 łącznie, określając je jedną nazwą genito-pelvic pain/penatration disorders. DSM-5 w diagnozowaniu bólu seksualnego uwzględnia czynnik organiczny/ biologiczny oraz odczuwanie lęku przed doznawanym lub spodziewanym bólem jako tzw. model unikania lęku (fear-avoidance model). Taka sytuacja, wymagająca współpracy ginekologa, psychologa i fizjoterapeuty, potrzebuje nowych standardów postępowania [1–4].
W artykule dokonano przeglądu aktualnych zaleceń dotyczących postępowania w przypadku nadczynności tarczycy (NT) u kobiet planujących ciążę i ciężarnych. Nadczynność tarczycy negatywnie oddziałuje na płodność. Leczenie NT u pacjentek w okresie rozrodczym należy planować z uwzględnieniem planów prokreacyjnych pacjentki. W fizjologicznie przebiegającej ciąży nawet u 20% pacjentek obserwuje się obniżenie wartości TSH. Należy jednak pamiętać, iż izolowane zmniejszenie stężenia TSH przy prawidłowych wartościach wolnych hormonów tarczycy i przeciwciał przeciwtarczycowych w pierwszym trymestrze ciąży jest zjawiskiem fizjologicznym i nie wymaga leczenia. Nadczynność tarczycy u ciężarnej wymaga interdyscyplinarnej opieki ginekologa i endokrynologa, a jej konsekwencje u dziecka mogą wymagać późniejszego leczenia z udziałem neonatologa czy pediatry. Wybór sposobu leczenia NT u pacjentek w ciąży (a w szczególności konieczność stosowania leków przeciwtarczycowych) winna zależeć od jej etiologii. Jawna NT negatywnie oddziałuje na zdrowie matki, przebieg ciąży i rozwój dziecka oraz wymaga leczenia, podczas gdy subkliniczna NT zwykle nie wymaga leczenia, a jedynie ścisłego monitorowania. U pacjentek z chorobą Gravesa i Basedowa po tyreoidektomii, leczeniu radiojodem lub leczonych tyreostatykiem z powodu NT w momencie stwierdzenia ciąży zaleca się oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwko receptorowi dla TSH (TRAb), co ma istotne znaczenie dla przewidywania możliwości wystąpienia płodowej nadczynności tarczycy.
Za niepełnosprawną uważa się osobę, której stan fizyczny lub/i psychiczny trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i ról społecznych zgodnie z przyjętymi normami prawnymi i społecznymi. Osoby niepełnosprawne mają prawo do pełnej i wszechstronnej opieki medycznej i psychologicznej oraz leczenia funkcjonalnego, obejmującego zaopatrzenie w sprzęt protetyczny i ortopedyczny; mają prawo do medycznej i społecznej rehabilitacji, oświaty, zawodowego szkolenia i rehabilitacji, środków pomocniczych, doradztwa, pośrednictwa pracy oraz innych usług, które umożliwią im pełny rozwój uzdolnień i umiejętności oraz przyśpieszą proces ich społecznej integracji lub reintegracji.
Kwas hialuronowy łącząc się z cząsteczkami białek tworzy sieci proteoglikanowe zatrzymujące wodę, w konsekwencji poprawia nawodnienie tkanek oraz transport substancji odżywczych zapewniając tym samym prawidłowe napięcie tkanek, trofizm i elastyczność, co przyczynia się do regeneracji nabłonka zarówno w atrofii, jak i dystrofii nabłonka pochwy. Znajdując się w macierzy pozakomórkowej, moduluje działanie cytokin prozapalnych oraz migrację komórek, co korzystnie wpływa na proces gojenia się ran i prawidłowe nabłonkowanie. Preparaty
Chlorivag® i Albivag® dzięki unikatowej kompozycji substancji czynnych wspomagają produkcję śluzu i utrzymują prawidłowe nawilżenie błon śluzowych, przyspieszają gojenie i regenerację mikrourazów nabłonka pochwy, zapobiegają nawracającym infekcjom bakteryjnym błon śluzowych oraz utrzymują prawidłowe środowisko pochwy.