Kategoria: Artykuł

Żelazo to bardzo istotny metal przejściowy w organizmie człowieka, który odgrywa główną rolę w wielu procesach metabolicznych. Żelazo należy do pierwiastków warunkujących prawidłowe funkcjonowanie organizmu. W szczególności należy wskazać udział żelaza w pracy układu sercowo-naczyniowego, nerwowego oraz immunologicznego. Jest substratem w syntezie hemu, głównego składnika hemoglobiny, uczestniczy w reakcjach oksydo-redukcyjnych i immunologicznych oraz w syntezie DNA. Szacuje się, że średnia zawartość żelaza u dorosłej osoby wynosi 4 g, tym samym nie przekracza 0,01% masy ciała.

Określono, że ponad 2 g znajdują się w hemoglobinie, 1 g zmagazynowany jest w komórkach wątroby, a pozostała część w białkach pełniących różnorodne funkcje w organizmie [1, 2]. 

Kriochirurgia jest metodą nienaruszającą ciągłości leczonej tkanki, stąd jej bezbolesny i bezkrwawy przebieg. Polega na schłodzeniu tkanki zmienionej chorobowo aż do momentu uzyskania jej destrukcji. W konsekwencji szybkiego zamrożenia dochodzi do martwicy tkanki, tworzą się w niej kryształy lodu prowadzące do uszkodzenia układów enzymatycznych i śmierci komórkowej. Metoda ta daje łatwość odróżnienia tkanki zamrażanej od tkanek otaczających, dzięki czemu w precyzyjny sposób można określić miejsce wykonania zabiegu [1]. 

Wirus ospy wietrznej i półpaśca (ang. varicella zoster virus – VZV) należy do DNA wirusów z rodziny Herpesviridae i odpowiada za kliniczne występowanie ospy wietrznej i półpaśca. Przenosi się drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z wydzieliną zmian pęcherzykowych na skórze chorego. Objawy zakażenia pierwotnego to gorączka, złe samopoczucie i swędząca osutka ewoluująca do pęcherzyków wypełnionych płynem zapalnym. Okres wylęgania wirusa trwa 9–21 dni. 

Zespół policystycznych jajników (ang. polycystic ovary syndrome – PCOS) jest heterogenną jednostką chorobową dotycząca 4,7–10% kobiet w wieku rozrodczym. Zakres zaburzeń spowodowanych tym zespołem obejmuje: brak jajeczkowania i wynikające z niego zaburzenia regularności miesiączkowania, kliniczne i/lub biochemiczne objawy hiperandrogenizmu i/lub typowy obraz zmian morfologicznych w jajnikach uwidaczniany w przezpochwowym badaniu ultrasonograficznym [1]. Szerokie rozpowszechnienie tego zespołu nie przełożyło się dotychczas na pełne poznanie jego etiologii. W ostatnich 25 latach toczy się szeroka dyskusja na temat roli insuliny i oporności jej receptora w patogenezie tego zespołu. 

Zmianom okołomenopauzalnym spowodowanym niedoborem estrogenów towarzyszą obniżenie zawartości kolagenu i elastyny w tkankach, ścieńczenie nabłonka w rezultacie zaniku warstwy powierzchownej, dysfunkcja komórek mięśni gładkich, a także degradacja tkanki łącznej. Ten łańcuch etiopatogenetyczny skutkuje zespołem objawów, których doświadcza ok. 50% kobiet w okresie około- i pomenopauzalnym, z czego wynika, że problemem tym dotkniętych jest 2–3 mln kobiet w Polsce. Objawy te składają się na znaczne obniżenie jakości życia seksualnego i ogól-
nego komfortu życia w rezultacie nawracających infekcji pochwy, sromu i dróg moczowych. 

W czasie porodu siłami natury kobiety doświadczają bardzo silnych dolegliwości bólowych, których nasilenie zależy od czynników fizjologicznych (fazy porodu, czasu jego trwania, intensywności), psychologicznych i uwarunkowań społeczno-kulturowych. Aż 60% pierwiastek określa ból porodowy jako bardzo silny lub silny, 23% jako niemożliwy do wytrzymania, a tylko 9% jako akceptowalny (słaby). Wśród wieloródek ponad 46% pacjentek ocenia ból porodowy jako bardzo silny lub silny, 17% jako niemożliwy do zniesienia, a 25% jako akceptowalny [1, 2]. Od dawna wiadomo, że bardzo silne dolegliwości bólowe mają niekorzystny wpływ na matkę i jej nienarodzone dziecko, ponieważ z jednej strony są przyczyną olbrzymiego lęku i stresu, a z drugiej strony odpowiadają za hiperwentylację rodzącej. 

Występowanie cukrzycy u pacjentek w wieku rozrodczym jest problemem wielopłaszczyznowym. W celu odpowiedniego dobrania antykoncepcji zarówno lekarz pierwszego kontaktu, diabetolog, jak i ginekolog muszą mieć odpowiednią wiedzę na temat najlepszych, nowoczesnych metod antykoncepcji odpowiednich dla kobiet chorych na cukrzycę. Stosowanie dwuskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej w grupie chorych na cukrzycę, zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD), jest dopuszczalne, jednak wiąże się z pewnymi ograniczeniami [7].

Bakteryjna waginoza (ang. bacterial vaginosis – BV) to najczęstszy stan zapalny dróg rodnych, w którym zamiast prawidłowej mikroflory pochwy występują w dużych proporcjach patogenne bakterie beztlenowe.

Wspólnie z kandydozą pochwy i sromu (ang. vulvovaginal candidiasis – VVC) oraz tlenowcowym zapaleniem pochwy (ang. aerobic vaginitis – AV) stanowi jedno ze schorzeń, na które, według ekspertów, każda kobieta zachoruje przynajmniej raz w swoim życiu. Nawet postaci niepowikłane przy doborze nieodpowiednich leków mogą być trudne w leczeniu. Problemem może być także nieprawidłowo dobrane samoleczenie pacjentki lub postaci powikłane tych zachorowań, np. w przebiegu ciąży, wywołane szczepami lekoopornymi lub nawracające. Niestety, pomimo zaleczenia w wielu przypadkach dochodzi do nawrotu choroby.

W niniejszym opracowaniu przedstawiono najnowsze podejście do diagnostyki oraz leczenia najczęstszych stanów zapalnych pochwy w ciąży.