Autor: Agnieszka Drosdzol-Cop

prof. dr hab. n. med.; Zakład Patologii Ciąży, Katedra Zdrowia Kobiety, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach.

Działy
Wyczyść
Brak elementów
Wydanie
Wyczyść
Brak elementów
Rodzaj treści
Wyczyść
Brak elementów
Sortowanie

Zabiegi pielęgnacyjne i kosmetyczne w czasie ciąży

Każda ciąża jest związana z szeregiem fizjologicznych zmian w organizmie kobiety. Część tych zmian obejmuje stan uzębienia, a także wygląd skóry, włosów i paznokci. Temat higieny ciała i pielęgnacji skóry jest bardziej skomplikowany, niż mogłoby się wydawać. Wiele związków chemicznych zawartych w preparatach kosmetycznych nie powinno być stosowanych przez kobiety ciężarne. Przeciwwskazanych jest również wiele procedur kosmetycznych. Równie często zdarza się, iż krążące mity, nieznajdujące potwierdzenia naukowego, prowadzą do zaprzestania stosowania kosmetyków i zabiegów całkowicie bezpiecznych w ciąży. Celem niniejszego artykułu jest obalenie najpopularniejszych mitów oraz przekazanie rzetelnej wiedzy powiązanej z wytycznymi prawidłowego postępowania pielęgnacyjnego i terapeutycznego w wybranych zaburzeniach, zgodnie z najnowszą wiedzą medyczną.

Czytaj więcej

Antykoncepcja – jaką wybrać i zaproponować kobiecie w zależności od potrzeb i wieku

Antykoncepcja, umożliwiając realne działanie w zakresie zdrowia seksualnego, regulacji poczęć i planowania rodziny, jest jednym z istotniejszych dobrodziejstw współczesnej medycyny. Istnieje wiele metod antykoncepcyjnych. Dobór odpowiedniej metody z uwzględnieniem wieku, stanu zdrowia, planów prokreacyjnych i preferencji pacjentki jest ważnym elementem codziennej pracy lekarza położnika-ginekologa.

Czytaj więcej

Doustna złożona antykoncepcja o schemacie wydłużonym

Na wybór korzystniejszej metody doustnej antykoncepcji hormonalnej wpływają: efektywność antykoncepcji hormonalnej, wpływ hormonów na czas trwania krwawienia oraz na inne dolegliwości związane z cyklem menstruacyjnym, jak również niestosowanie się przez pacjentkę do wyznaczonych schematów. Pierwsze środki antykoncepcji dwuskładnikowej wraz ze sposobem ich dawkowania wprowadziła na przełomie lat 60. i 70. FDA. Początkowo wykorzystywano niskie dawki drospiredonu i ethinylestradiolu. Wprowadzanie innowacyjnych metod dawkowania przyczyniło się do powstania nowych środków doustnej antykoncepcji, skupiającej się na zredukowaniu wszelkich ubocznych działań danego produktu. Trzy podstawowe czynniki brane pod uwagę to: zmniejszenie dawek poszczególnych hormonów, nowe drogi podania oraz schemat aplikacji danej metody antykoncepcyjnej. Strategia ta skupia się na wprowadzeniu schematu 24+4 i 28+0 jako doustnej metody antykoncepcyjnej.

Czytaj więcej

Leczenie bólu u kobiet w czasie ciąży, karmienia piersią i miesiączki

Ból jest jedną z najczęstszych przyczyn, dla których kobiety zgłaszają się do gabinetu ginekologicznego, i każdy lekarz powinien wiedzieć, jak sobie z nim radzić. Ciężarne kobiety często cierpią z powodu bólu, zwłaszcza w dolnej części kręgosłupa i miednicy. Leczenie jest złożone i stanowi wyzwanie, ponieważ może prowadzić do szkodliwych dla płodu i ciąży powikłań, lecz jest niezbędne. Niewystarczająca terapia bólu jest dowiedzionym czynnikiem ryzyka rozwoju np. bólu przewlekłego czy zaburzeń snu u matki. Jednym z najsilniejszych doznań w trakcie kobiecego życia jest ból w trakcie porodu. Wiele pacjentek decyduje się poprosić o znieczulenie. Najczęstsze jest znieczulenie zewnątrzooponowe, które jest obowiązującym złotym standardem. Jednakże może być ono związane z powikłaniami, takimi jak zwiększone ryzyko wystąpienia zmiennych i późnych deceleracji oraz niski jednominutowy wynik Apgar. Co trzecia kobieta cierpi na bolesne miesiączkowanie i większość z nich zażywa niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Jest jednak wiele innych możliwych sposobów leczenia bólu.

Czytaj więcej

Leczenie zakażeń HSV-1 i HSV-2 u ciężarnych z zastosowaniem acyklowiru

Zakażenia wirusem opryszczki pospolitej HSV-1 i HSV-2 są bardzo rozpowszechnione na całym świecie. Oba są przenoszone przez bezpośredni kontakt z zainfekowanymi wydzielinami. Do zarażenia najczęściej dochodzi drogą oralną w dzieciństwie po zaniknięciu przeciwciał matczynych w pierwszym roku życia. U 20–50% zakażonych wirusem HSV-1 w ciągu roku od zakażenia dochodzi do ponownego pojawienia się objawów opryszczki narządów płciowych, a w przypadku wirusa HSV-2 jest to nawet 70–90%. Według szacunków pośród kobiet w ciąży częstość występowania zakażenia wirusem HSV-1 wynosi 63%. Zakażenie HSV, które daje objawy w obszarze genitaliów w okresie okołoporodowym, jest istotnym wskazaniem do wykonania cięcia cesarskiego. Postępy diagnostyczne i terapeutyczne doprowadziły do zmniejszenia śmiertelności oraz poprawy wyników neurorozwojowych noworodków.

Czytaj więcej

Doustna złożona antykoncepcja hormonalna oparta na 17β-estradiolu

Hormonalne doustne środki antykoncepcyjne zostały wprowadzone w latach 60. XX w. Obecnie większość tabletek zawiera 35 µg lub mniej EE. Ponadto dostępne są pigułki zawierające walerianian estradiolu (E2V) i 17β-estradiol (E2). Doustne tabletki antykoncepcyjne zawierające estradiol są uważane za idealną opcję dla kobiet, które szukają antykoncepcji hormonalnej, ale takiej, która jest bardziej „naturalna” i podobna do hormonów naturalnie wytwarzanych w ich organizmach. Dostępny w Polsce preparat zawiera estradiol (1,5 mg E2 strukturalnie identycznego z 17β-estradiolem) oraz 2,5 mg octanu nomogestrolu (NOMAC/E2). NOMAC/E2 jest skutecznym i bezpiecznym doustnym środkiem antykoncepcyjnym, który wywiera minimalny wpływ na metabolizm hemostatyczny, lipidowy i węglowodanowy.

Czytaj więcej

Zastosowanie mio-inozytolu w zaburzeniach miesiączkowania u nastolatek i młodych kobiet

Zaburzenia miesiączkowania często dotykają dziewczynki w okresie dojrzewania oraz młode kobiety. Składa się na nie wiele różnych dolegliwości: brak lub nieregularność cykli menstruacyjnych, pierwotne i wtórne bolesne miesiączkowanie, występowanie dodatkowych krwawień w trakcie cyklu miesiączkowego. Przy zaburzeniach miesiączkowania należy rozważyć diagnostykę w kierunku zespołu policystycznych jajników (Policystic Ovary Syndrom – PCOS), ponieważ jest to jedno z najczęstszych zaburzeń endokrynologicznych, które prowadzi do zaburzeń owulacji. Najczęściej są to komplikacje związane z nieregularnością cykli miesiączkowych i niepłodnością. Dodatkowo powyższym zaburzeniom mogą towarzyszyć choroby metaboliczne takie jak cukrzyca, dyslipidemia, insulinooporność oraz choroby sercowo-naczyniowe. Inozytol jest organicznym związkiem chemicznym zaliczanym do grupy cukroli. W tym związku występuje sześć grup hydroksylowych, które w wyniku epimeryzacji tworzą dziewięć izomerów inozytolu. Wśród nich dwa biologicznie czynne izomery – mio-inozytol (MI) oraz D-chiro-inozytol (DCI) – odgrywają szczególnie istotną rolę w problemie klinicznym, jakim jest zaburzenie miesiączkowania.

Czytaj więcej

Zakażenia układu moczowego u kobiet w ciąży

Zakażenia układu moczowego (ZUM) to występowanie patogenów w układzie moczowym powyżej zwieracza pęcherza moczowego. Ciąża stanowi jeden z czynników ryzyka wystąpienia ZUM. Ma to związek ze zmianami adaptacyjnymi zachodzącymi w układzie moczowym kobiet ciężarnych, które sprzyjają kolonizacji dróg moczowych przez patogeny. U kobiet ciężarnych ZUM może przebiegać w postaci bezobjawowej – jako bezobjawowa bakteriuria lub objawowej, ujawniając się jako odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie cewki moczowej lub zapalenie pęcherza. Podstawowa diagnostyka ZUM obejmuje badanie ogólne moczu i posiew moczu, a czasem także ultrasonografię nerek i dróg moczowych. Leczenie zakażeń układu moczowego różni się w zależności od rodzaju infekcji. Przed jego wdrożeniem należy określić rodzaj i lekowrażliwość patogenów, by nie narażać ciężarnej ani płodu na dłuższe niż to konieczne stosowanie leków.

Czytaj więcej

Zakażenie żeńskich narządów płciowych – leczenie i profilaktyka

Infekcje intymne to problem dotykający bardzo wiele kobiet. Do najczęstszych przyczyn zakażeń zalicza się bakteryjną waginozę (BW) oraz kandydozę pochwy, które stanowią odpowiednio do 50% i 39% przypadków. BW jest schorzeniem, w którym dochodzi do zaburzenia prawidłowej flory bakteryjnej i namnożenia się patogennych bakterii beztlenowych. W leczeniu zastosowanie znajdują głównie preparaty zawierające metronidazol lub klindamycynę. Za wystąpienie kandydozy pochwy najczęściej odpowiadają drożdżaki z gatunku Candida albicans. W zdecydowanej większości przypadków skuteczna jest krótkotrwała terapia miejscowa lub ogólnoustrojowa azolowymi lekami przeciwgrzybiczymi. W patogenezie infekcji intymnych często dochodzi do zaburzeń w naturalnej florze bakteryjnej. Dlatego bardzo istotne jest stosowanie preparatów zawierających kwas mlekowy, np. Medivag żel, zarówno jako dopełnienie leczenia przeciwinfekcyjnego, jak i w profilaktyce nawrotów zakażeń. Działania niepożądane wielu środków leczniczych stosowanych miejscowo w przebiegu zakażeń intymnych to przeważnie suchość, podrażnienie oraz pieczenie sromu i pochwy. Warto wtedy zaproponować pacjentce środek o działaniu przeciwbólowym oraz przeciwświądowym, np. krem Prurifem.

Czytaj więcej

Suplementacja mikroelementów w okresie prekoncepcyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem suplementacji choliny

Często poruszanym tematem w gabinecie ginekologicznym jest suplementacja w czasie ciąży. Rzadko jednak zwraca się uwagę na to, jak ważne jest odpowiednie zaopatrzenie organizmu w poszczególne makro- i mikroelementy już w okresie planowania ciąży. Często niedobory powstałe w okresie poprzedzającym ciążę nie dają się łatwo i szybko zbilansować w okresie ciąży, odbijając swoje piętno na dalszym etapie rozwoju płodu. Niedobory poszczególnych pierwiastków i witamin mogą przyczynić się do zaburzeń organogenezy płodu, nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu łożyska, a także implikacji ze strony matki, takich jak stan przedrzucawkowy i poród przedwczesny. W związku z tym wszystkim przyszłym mamom zaleca się przyjmowanie mikroelementów, takich jak kwas foliowy, witamina B12, witamina D3, wapń, jod i żelazo, a także często pomijaną w zaleceniach cholinę. Obecnie nietrudno jest znaleźć preparat zawierający wszystkie wymienione mikroelementy w postaci jednej tabletki, co znacznie ułatwia systematyczność i kontrolę ilości przyjmowanych substancji.

Czytaj więcej

Ocena profilu tolerancji ultraniskodawkowej antykoncepcji zawierającej 15 µg etinylestradiolu i 60 µg gestodenu

Celem badania była ocena profilu tolerancji ultraniskodawkowej antykoncepcji zawierającej 15 µg etinylestradiolu i 60 µg gestodenu u kobiet. Badaniem o charakterze prospektywnym objęto populację 80 kobiet, u których zastosowano preparat zawierający 15 µg etinylestradiolu i 60 µg gestodenu zgodnie z zalecanym schematem (24+4). Wizyty kontrolne odbyły się w czasie trzech i sześciu miesięcy terapii. Zastosowanie ultraniskodawkowej antykoncepcji zawierającej 15 µg etinylestradiolu i 60 µg gestodenu istotnie zmniejsza objętość i bolesność krwawień miesiączkowych, redukuje plamienia śródcykliczne, korzystnie wpływa na samopoczucie, zmniejsza występowanie i nasilenie bólów głowy, bólów brzucha, tkliwości piersi, nudności, obrzęków kończyn dolnych, trądziku oraz pozytywnie modyfikuje libido i satysfakcję seksualną. Pacjentki zgłaszają zadowolenie ze stosowania preparatu.

Czytaj więcej

Wpływ suplementacji fitoestrogenów na objawy zespołu klimakterycznego oraz zapobieganie skutkom długotrwałego niedoboru estrogenów u kobiet

W wyniku zwiększenia średniej długości życia, kobiety obecnie spędzają ponad jedną trzecią życia w stanie niedoboru estrogenów, co prowadzi do licznych niekorzystnych objawów i zmian długoterminowych. Estrogenowa terapia menopauzalna (ETM) wykazuje skuteczność w leczeniu wielu z tych zaburzeń i chorób. Jednak 10% zachodnich kobiet posiada przeciwskazania do ETM, takie jak estrogenozależne nowotwory złośliwe, choroby wątroby, choroby zakrzepowo-zatorowe czy ciężka migrena. Z powodów podanych powyżej oraz wielu innych; jak czynniki kulturowe, status materialny, obserwujemy w ostatnich latach duże zainteresowanie metodami alternatywnymi wobec hormonalnej terapii menopauzalnej, do których zaliczamy suplementację preparatów zawierających fitoestrogeny.

Czytaj więcej