Plastyka warg sromowych mniejszych jest obecnie najczęściej wykonywaną procedurą z zakresu ginekologii estetycznej. Najczęstszym powodem planowanych działań operacyjnych jest niesatysfakcjonujący wygląd warg, wpływający na obniżenie samooceny, obrazu ciała i poczucia własnej wartości. Głównym celem operacji jest uzyskanie efektu pomniejszenia warg mniejszych, tak aby nie wystawały one spoza warg większych w pozycji stojącej. W literaturze opisuje się kilka metod labioplastyki: ścięcie krawędzi warg sromowych mniejszych wzdłuż ich brzegu (edge resection), resekcję klinową (wedge resection) z modyfikacjami (Z-plasty i W-plasty) oraz deepitelializację. Nie odnotowano szczególnej przewagi jednej metody nad drugą. W celu uzyskania perfekcyjnego efektu terapeutycznego elementy powyższych technik nierzadko łączy się, jak również uzupełnia o plastykę napletka łechtaczki (hoodoplastyka) i krocza (perineoplastyka).
Dział: Metody terapii
Program Badań Prenatalnych ma na celu poprawę jakości opieki zdrowotnej nad kobietą w ciąży oraz jej nienarodzonym dzieckiem poprzez zwiększenie dostępności wysokiej klasy badań prenatalnych. W bieżącym roku usunięto wiek kobiety (> 35 r.ż.) jako kryterium kwalifikujące do udziału w Programie, dzięki czemu jest on dostępny dla wszystkich ciężarnych oraz doprecyzowano wiek ciążowy, w którym testy biochemiczne pierwszego trymestru powinny zostać wykonane. Skriningowe (przesiewowe) badania prenatalne wykonuje się w celu zidentyfikowania ciężarnych, u których występuje zwiększone ryzyko urodzenia dziecka z aberracjami chromosomowymi oraz innych powikłań ciąży.
Kwasy tłuszczowe omega-3 należą do grupy niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WNKT), które muszą być dostarczane z pożywieniem, ponieważ organizm ludzki nie jest w stanie ich syntetyzować. Obecnie mamy wystarczająco dużo dowodów z badań naukowych, które potwierdzają kluczowe znaczenie tych związków zarówno dla zdrowia matki, jak i dla rozwoju wewnątrzmacicznego płodu i zdrowia dziecka po urodzeniu. Dla prawidłowego przebiegu ciąży istotne jest, aby przygotować odpowiednie zapasy WNKT w organizmie kobiety jeszcze przed zajściem w ciążę, a także uzupełniać ich potencjalny deficyt w diecie w przypadkau zwiększającego się zapotrzebowania podczas ciąży. U przyszłej matki pozwoli to zarówno na poprawę płodności, jak i na zmniejszenie ryzyka przedwczesnego zakończenia ciąży, wystąpienia preeklampsji czy depresji poporodowej. U dziecka wpłynie korzystnie na rozwój funkcji poznawczych i motorycznych, poprawi ostrość widzenia i zmniejszy ryzyko wystąpienia alergii.
Prenatalne testy przesiewowe wykorzystujące wolne pozakomórkowe płodowe DNA (cffDNA) charakteryzują się wyższym współczynnikiem wykrywalności, niższym odsetkiem wyników fałszywie dodatnich i lepszą pozytywną wartością predykcyjną w porównaniu do wcześniej stosowanych metod. Obecnie wiele Towarzystw Naukowych w swoich Rekomendacjach zaleca stosowanie cffDNA do skriningu trisomii, a także aberracji chromosomów płci. Pojawia się coraz więcej danych, które pokazują, że cffDNA może stanowić przydatną metodę skrinigu w kierunku niektórych mikrodelecji. American College of Medical Geneticists rekomenduje od 2022 r. skrining w kierunku mikrodelecji 22q11.2. Kolejnym etapem w rozwoju tych testów są badania w kierunku chorób monogenowych.
Większość dziewcząt i młodych kobiet odczuwa dyskomfort podczas menstruacji. Częstość występowania bolesnego miesiączkowania (dysmenorrhea) waha się, w zależności od źródła literaturowego, od 45 do nawet 95%. Ze względu na etiologię objawów bolesne miesiączkowanie dzieli się na pierwotne i wtórne. Społeczna akceptacja bolesnego miesiączkowania opóźnia diagnostykę i leczenie. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są leczeniem pierwszego rzutu. Dziewczętom można bezpiecznie zaproponować zahamowanie miesiączki za pomocą złożonej dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej, a także metod zawierających wyłącznie gestagen. Endometriozę należy rozważyć u dziewcząt, u których ból utrzymuje się pomimo leczenia. Leczenie bólu przewlekłego wymaga zaangażowania wielodyscyplinarnego zespołu.
Szacuje się, że około 1,5–1,8 mld osób na świecie ma niedokrwistość z niedoboru żelaza. Według danych WHO niedobór tego pierwiastka dotyczy 5% populacji, 20% kobiet miesiączkujących oraz 30–40% dzieci w krajach rozwiniętych. Gospodarkę żelazem najtrafniej oceniają trzy parametry: stężenie ferrytyny, TfR1 i CHr. Charakterystycznymi odchyleniami w morfologii krwi obwodowej stwierdzanymi w niedokrwistości z niedoboru żelaza są: spadek stężenia hemoglobiny i liczby erytrocytów w porównaniu do norm dla określonego wieku rozwojowego, obniżone MCV (średnia objętość krwinki czerwonej), MCH (średnia masa hemoglobiny), MCHC (średnie stężenia hemoglobiny w krwince), spadek liczby retykulocytów oraz płytek krwi. Wchłanianie żelaza (ok. 1–2 mg/dobę) odbywa się głównie w dwunastnicy i regulowane jest przez hepcydynę.
Około 30% kobiet skarży się na bardzo ciężki przebieg menopauzy, te pacjentki najczęściej szukają pomocy medycznej. W artykule podkreślono rolę hormonalnej terapii zastępczej w poprawie jakości życia kobiet w okresie menopauzy, zwrócono także uwagę na potencjalne ryzyko działań niepożądanych i przeciwwskazań do stosowania HTZ. Przed jej wdrożeniem kluczową rolę odgrywa przeprowadzenie dokładnego wywiadu medycznego. Indywidualne podejście do pacjentek w okresie menopauzy i odpowiedni dobór terapii hormonalnej z uwzględnieniem wszystkich czynników medycznych i społecznych pozwolą osiągnąć sukces w terapii.
Żelazo pełni wiele istotnych funkcji w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka. Jak donoszą badania, niedobór żelaza u kobiet to najczęstszy niedobór mikroelementu na świecie. Doustna suplementacja żelaza jest najpowszechniej stosowaną i opłacalną metodą leczenia niedoboru żelaza, jednak wiąże się z potencjalnymi zagrożeniami. Zgodnie z Rekomendacjami Zespołu Ekspertów kompleks 100 mg Fe(II)SO4 z glicyną wykazuje pewną przewagę nad innymi suplementami żelaza w zwiększaniu stężenia hemoglobiny i ograniczaniu działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego.
Stany zapalne pochwy i sromu to częsty problem zarówno wśród nastolatek, jak i wśród młodych kobiet. W grupie dziewcząt jest to jedna z najczęstszych przyczyn wizyt w poradni ginekologicznej. Na obraz kliniczny składają się najczęściej obecność obfitej wydzieliny pochwowej, nieprzyjemny zapach, pieczenie, świąd oraz zaczerwienienie skóry okolic intymnych, dodatkowo mogą występować dolegliwości dyzuryczne. Przebieg choroby oraz jej objawy zależą głównie od czynnika infekcyjnego, aktywności seksualnej oraz wieku pacjentki. Niezależnie od etiologii zakażenia niezwykle istotna jest edukacja młodych pacjentek oraz ich opiekunów na temat odpowiedniej higieny osobistej, metod antykoncepcji i możliwości leczenia wspomagającego infekcji intymnych. To właśnie nieprawidłowe nawyki higieniczne są odpowiedzialne za większość stanów zapalnych pochwy i sromu pacjentek przed menarche. Natomiast leczenie zakażeń powinno być oparte na wynikach badań bakteriologicznych i antybiogramie, tak aby było najbardziej dopasowane do pacjentki.
Najbardziej powszechnym problemem zdrowotnym w zakresie narządu płciowego u kobiet zgłaszających się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej są infekcje dróg rodnych. Szacuje się, że w ciągu życia ok. 75% kobiet cierpi na co najmniej jeden epizod tych infekcji. W praktyce ambulatoryjnej spotyka się wysoki odsetek kobiet, u których trudno jest ustalić czynnik etiologiczny lub u których infekcja jest diagnozowana jako mieszana. Dlatego z punktu widzenia lekarza rodzinnego istotny jest dobór leku o możliwie szerokim spektrum przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym i przeciwpierwotniakowym, tak aby uzyskać maksymalną skuteczność terapii empirycznej. Drugim aspektem powodzenia leczenia jest dobra tolerancja leku, brak eradykacji fizjologicznej flory pałeczek kwasu mlekowego oraz niski odsetek nawrotów. Połączenie nifuratelu z nystatyną w leczeniu miejscowym jest dobrą i bezpieczną opcją terapeutyczną spełniającą te kryteria.
Cukrzyca ciążowa to zaburzenie tolerancji węglowodanów po raz pierwszy rozpoznane lub pojawiające się w przebiegu ciąży. Leczenie cukrzycy ciążowej opiera się głównie na modyfikacji stylu życia polegającej na terapii żywieniowej oraz umiarkowanym wysiłku fizycznym. Celem leczenia jest zapewnienie prawidłowego odżywienia matki i rozwijającego się płodu, utrzymanie prawidłowych stężeń glukozy we krwi i zapobieganie powikłaniom.
Menopauzalny zespół układu moczowo-płciowego to częste przewlekłe schorzenie. Wynika z niedoboru estrogenów. Dotyka zarówno narządy płciowe, jak i układ moczowy. Miejscowa terapia estrogenowa jest podstawowym sposobem leczenia atrofii układu moczowo-płciowego. Do miejscowych preparatów estrogenowych można zaliczyć estriol (E3) w postaci globulek dopochwowych oraz kremu dopochwowego (Oekolp). Oekolp wykazuje bardzo dużą skuteczność w terapii: objawów niedoboru estrogenów w obrębie pochwy i spowodowanych nim podmiotowych zmian zanikowych pochwy u kobiet po menopauzie. Ponadto stosuje się go w leczeniu przed- i pooperacyjnym pacjentek
w okresie menopauzalnym, poddawanych zabiegom pochwowym.