Jak hormony wpływają na równowagę dojrzałej kobiety?

W Polsce żyje ok. 7 mln kobiet po 46. roku życia, a więc według norm populacyjnych znajdujących się w okresie okołomenopauzalnym lub menopauzalnym, ze wskazaniami do różnych form terapii hormonalnej. 

Menopauza to trwałe zaprzestanie miesiączkowania w następstwie wygaśnięcia czynności jajników. Można ją rozpoznać nie wcześniej niż po upływie roku od wystąpienia ostatniego krwawienia. Stosunek korzyści do ryzyka stosowania terapii należy rozpatrywać indywidualnie, mając na uwadze nasilenie objawów oraz fakt, że ta relacja zmienia się wraz z wiekiem. W toku rozważań nad włączeniem terapii należy uwzględnić: 

• status menopauzalny, 
• wiek pacjentki, 
• choroby współistniejące, 
• ryzyko wystąpienia chorób przewlekłych. 

Dostępnych jest wiele preparatów estrogenowych o działaniu ogólnym. Estrogeny z ewentualnym dodatkiem progesteronu można podawać doustnie, przezskórnie (w postaci plastrów, kremu lub aerozolu) bądź dopochwowo [1–3].

Hormony odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu, istotnie wpływają na funkcjonowanie fizyczne, psychiczne i emocjonalne. U kobiet dojrzałych zmiany w poziomach hormonów mogą znacząco oddziaływać na równowagę emocjonalną, funkcje poznawcze oraz szeroko pojętą jakość życia. 

Niniejsza rozprawa analizuje wpływ podstawowych hormonów na równowagę psychofizyczną w grupie kobiet dojrzałych, z uwzględnieniem aktualnych badań i publikacji naukowych oraz jednoczesną korelacją zindywidualizowanych terapii.

Zmiany hormonalne w okresie okołomenopauzalnym

Układ hormonalny kobiety opiera się w dużej mierze na osi podwzgórze–przysadka–jajnik, która reguluje funkcjonowanie jajników i produkcję hormonów płciowych. Podwzgórze wydziela gonadoliberynę (GnRH), która stymuluje przysadkę do produkcji hormonów luteinizującego (LH) i folikulotropowego (FSH). Te z kolei istotnie wpływają na przebieg cyklu miesiączkowego, ze szczególnym uwzględnieniem owulacji i wydzielani...