Infekcje pochwy są najczęstszą przyczyną porad udzielanych kobietom w opiece ambulatoryjnej. Rozpoznanie czynników etiologicznych, szczególnie w infekcjach mieszanych obejmujących waginozę bakteryjną, kandydozę sromu i pochwy, tlenowe zapalenie pochwy i rzęsistkowicę, jest na ogół mało precyzyjne, bazujące głównie na identyfikacji schorzenia, które jest kombinacją objawów i obrazu klinicznego w badaniu przedmiotowym. W ostatnich latach obserwujemy rosnącą częstość nawracających infekcji pochwy, głównie z powodu pierwotnej i wtórnej lekooporności patogenów na standardowe terapie. Dlatego istotnym jest, szczególnie w przypadkach infekcji mieszanych, stosowanie leków o szerokim spektrum działania. Celem niniejszej prezentacji jest ocena efektów leczenia kilku pacjentek z rozpoznaną mieszaną infekcją pochwy za pomocą dopochwowego preparatu złożonego z nifuratelu i nystatyny. W konkluzji tego badania obserwacyjnego należy stwierdzić, że kombinacja nifuratelu z nystatyną jest potencjalnie dobrą opcją do leczenia mieszanych infekcji pochwy.
Dział: Metody terapii
Ciąża wiąże się ze zwiększonym ryzykiem ciężkiego przebiegu chorób zakaźnych, w tym grypy i COVID-19. Szczepienia chronią ciężarną i przynoszą dodatkowe korzyści ze względu na jednoczesną ochronę płodu i noworodka, dlatego ciężarne powinny być rutynowo szczepione przeciwko grypie i krztuścowi, a obecnie także przeciw COVID-19. W sytuacjach zwiększonego zagrożenia zakażeniem kwalifikacja do pozostałych szczepień jest indywidualna. Ogólną regułą szczepień kobiet ciężarnych jest bezwzględne przeciwwskazanie do podania szczepionek zawierających żywe, atenuowane drobnoustroje, zwłaszcza wirusy, w tym szczepionek przeciw odrze, śwince i różyczce, ospie wietrznej, gruźlicy oraz donosowej, atenuowanej szczepionki przeciw grypie. Z wyjątkiem żywej, atenuowanej szczepionki przeciw żółtej gorączce ciężarnym podaje się wyłącznie szczepionki inaktywowane, czyli zawierające zabite drobnoustroje lub ich składowe. Karmienie piersią nie stanowi przeciwwskazania do jakichkolwiek szczepień.
Infekcje dróg rodnych to najczęstsze dolegliwości zgłaszane przez kobiety i zazwyczaj mają one postać nawrotową. Po menopauzie, kluczowy jest spadek estrogenów. Z tego powodu pochwa w całości staje się atroficzna - węższa, krótsza, nieelastyczna. Pojawiają się liczne czynniki ogólnoustrojowe zwiększające predyspozycje do infekcji grzybiczych – np. cukrzyca czy otyłość. Według wielu opinii najważniejsza jest profilkatyka zmian atroficznych wynikająca z niedoborów hormonalnych oraz z naturalnych procesów starzenia.
U kobiet po menopauzie z objawami atrofii pochwy (podrażnienie, pieczenie i świąd, dyspareunia) należy stosować żele dopochwowe. Żel dopochwowy zawierający innowacyjny składnik – ektoinę – to doskonała forma terapii dla kobiet zmagających się z zanikowym zapaleniem pochwy. Działa nawilżająco oraz ochronnie. Redukuje objawy atrofii pochwy już po pierwszej aplikacji. Przede wszystkim jego skuteczność jest poparta badaniami (lepsze efekty niż w przypadku stosowania preparatów z kwasem hialuronowym), a jego skład opiera się wyłącznie na naturalnych komponentach.
Bolesne miesiączkowanie, znane również jako dysmenorrhea, jest powszechnym i uciążliwym problemem zdrowotnym, który dotyka znaczną część kobiet w wieku rozrodczym. W przypadku bolesnego miesiączkowania nimesulid działa na zmniejszenie skurczów mięśni macicy oraz zmniejszenie produkcji prostaglandyn, które są głównymi czynnikami odpowiedzialnymi za ból menstruacyjny. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwskurczowym nimesulid może efektywnie łagodzić objawy bolesnego miesiączkowania.
Zastosowanie hormonalnej terapii menopauzalnej (HTM) stanowi najlepszą metodę niwelowania dolegliwości charakterystycznych dla okresu przekwitania. HTM należy traktować jako ważny element opieki zdrowotnej nad kobietami w okresie około- i pomenopauzalnym, mający na celu poprawę jakości ich życia i zapobieganie niepożądanym skutkom przewlekłego niedoboru estrogenów.
Niedobór witaminy D jest powszechny w populacji polskiej, a jego konsekwencje poważne. Wykazano, iż nieadekwatne zaopatrzenie w witaminę D jest czynnikiem ryzyka wielu chorób i zwiększonej śmiertelności. W 2023 r. ukazały się nowe polskie wytyczne profilaktyki i leczenia niedoboru witaminy D w populacji ogólnej, jak również wybranych grupach chorych. Celem niniejszego opracowania jest podsumowanie najnowszych zaleceń dotyczących suplementacji i leczenia niedoboru witaminy D u dorosłych pacjentów ze schorzeniami gruczołów dokrewnych oraz u kobiet ciężarnych i karmiących piersią, będących w grupie ryzyka niedoboru witaminy D.
Chemioterapia i radioterapia prowadzą do niedoboru estrogenów u pacjentek onkologicznych. Atrofia pochwy i sromu (vulvovaginal atrophy – VVA) jest jednym z długotrwałych skutków ubocznych tego typu leczenia, przyczynia się do problemów i dysfunkcji seksualnych. W tym przypadku istotną rolę odgrywa niehormonalna opcja leczenia objawów atrofii pochwy u kobiet po radio- i chemioterapii.
Trądzik pospolity jest powszechnie występującą chorobą zapalną skóry o charakterze przewlekłym. Według raportów dotyczących rozpowszechniania się tego schorzenia dotyka ono ok. 9,4% światowej populacji, w tym mniej więcej 80% nastolatków oraz aż do 100% młodych ludzi. W świetle badań naukowych stosowanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych zawierających połączenie 0,03 mg etynyloestradiolu i 2 mg dienogestu (Dionelle®) stanowi skuteczną metodę leczenia różnych postaci trądziku pospolitego.
Co roku od 10 do 20% kobiet doświadcza dolegliwości wskazujących na infekcję intymną. Około połowa kobiet co najmniej dwa razy w życiu jest lub będzie leczona z powodu infekcji pochwy i/lub sromu. Skuteczność dotychczasowych terapii jest ograniczona nasilającym się od kilkudziesięciu lat zjawiskiem antybiotykooporności. Infekcje pochwy mogą często przebiegać skąpoobjawowo niosąc ze sobą szereg poważnych powikłań. Wiele badań wskazuje na korzystne efekty leczenia środkami antyseptycznymi, np. chlorkiem dekwaliny (DQC). Rekomendacje PTGiP z 2020 roku zalecają w leczeniu infekcji pochwy jako leczenie pierwszego rzutu terapię antyseptykami. Istotnym problemem klinicznym jest nawracanie infekcji. Przyjęte postępowanie terapeutyczne powinno opierać się nie tylko na wyleczeniu infekcji poprzez eliminację patogenu, ale także na zapobieganiu nawrotom.
Hormonalna terapia menopauzalna (HTM) jest najskuteczniejszym sposobem leczenia objawów menopauzy. To sprawdzona forma terapii w walce z uderzeniami gorąca, w leczeniu objawów związanych z atrofią sromu i pochwy oraz w zapobieganiu utracie masy kostnej. Suplementacja hormonów płciowych, czyli wspomniana hormonalna terapia menopauzalna, opiera się na stosowaniu dwóch rodzajów terapii: monoterapii estrogenowej lub terapii łączonej estrogenowo-progesteronowej.
Okres okołomenopauzalny może wywierać negatywny wpływ na jakość życia wielu pacjentek. Dochodzi wówczas do spadku stężenia endogennych hormonów płciowych pochodzenia jajnikowego, co zapoczątkowuje szereg zmian o charakterze zanikowym zarówno w obrębie narządów płciowych, jak i w dolnym odcinku dróg moczowych. W leczeniu zmian atroficznych pochwy preferuje się preparaty dopochwowe w postaci globulek zawierających 0,5 mg estriolu.