W artykule autorzy omawiają praktyczne aspekty diagnostyki podczas pierwszej wizyty kobiet w typowym okresie pojawienia się menopauzy. Diagnoza menopauzy wymaga uwzględnienia wieku pacjentki, ponieważ ma on wpływ na zlecane badania i zalecone postępowanie. W Polsce kobiety przestają miesiączkować zwykle około 50.–52. r.ż. Menopauza przedwczesna rozpoznawana jest, gdy pojawia się przed 40. r.ż, wczesna – w wieku 40–45 lat. Późne klimakterium definiowane jest jako występowanie miesiączki nadal po 54. r.ż. W tych trzech przypadkach postępowanie diagnostyczne jest odmienne i będzie omówione w innych artykułach.
Dział: Temat numeru
Istotnym aspektem HTM jest odpowiedni dobór progestagenu, który może wpływać między innymi na tolerancję, większe ryzyko raka piersi i zakrzepicy żylnej. Dotychczas opublikowane wyniki badań wskazują, że najbardziej optymalne progestageny to dydrogesteron i mikronizowany progesteron, bez względu na drogę podawania estrogenów. Dlatego autorzy artykułu podczas HTM stosują najczęściej dydrogesteron i mikronizowany progesteron.
W trakcie ciąży dochodzi do wyraźnych zmian adaptacyjnych w czynności tarczycy kobiety. Zwiększeniu ulega zapotrzebowanie na hormony tarczycy i jod. Jest to związane z faktem, iż tarczyca płodu pozostaje niedojrzała do ok. 18.–20. tygodnia ciąży i do tego czasu jest zależna od matczynych hormonów tarczycy. U kobiet w ciąży może wystąpić jawna lub subkliniczna niedoczynność tarczycy, a także izolowana hipotyroksynemia. Ze względu na istotną rolę hormonów tarczycy dla prawidłowego rozwoju ciąży i urodzenia zdrowego noworodka ważne jest monitorowanie czynności tarczycy i w razie konieczności rozpoczęcie leczenia substytucyjnego L-tyroksyną.
Około 200 000 dziewcząt rocznie doświadcza infekcji narządów płciowych. Wśród dziewcząt jest to jeden z najczęstszych powodów wizyt w poradni ginekologicznej. Infekcje narządów płciowych mogą być spowodowane przez różne czynniki, w zależności od wieku i aktywności seksualnej. Niezwykle ważne jest, aby pamiętać o profilaktyce opartej na prawidłowej higienie osobistej i środkach wspomagających, w tym probiotykach.
Co roku od 10 do 20% kobiet doświadcza dolegliwości wskazujących na infekcję intymną. Około połowa kobiet co najmniej dwa razy w życiu jest lub będzie leczona z powodu infekcji pochwy i/lub sromu. Skuteczność dotychczasowych terapii jest ograniczona nasilającym się od kilkudziesięciu lat zjawiskiem antybiotykooporności. Infekcje pochwy mogą często przebiegać skąpoobjawowo niosąc ze sobą szereg poważnych powikłań. Wiele badań wskazuje na korzystne efekty leczenia środkami antyseptycznymi, np. chlorkiem dekwaliny (DQC). Rekomendacje PTGiP z 2020 roku zalecają w leczeniu infekcji pochwy jako leczenie pierwszego rzutu terapię antyseptykami. Istotnym problemem klinicznym jest nawracanie infekcji. Przyjęte postępowanie terapeutyczne powinno opierać się nie tylko na wyleczeniu infekcji poprzez eliminację patogenu, ale także na zapobieganiu nawrotom.
Do prospektywnego badania nieinterwencyjnego zakwalifikowano 50 pacjentek w wieku 18–45 lat (mediana wieku – 29 lat), u których po raz pierwszy rozpoznano zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) na podstawie kryteriów ICD-10 oraz kwestionariusza PSST. Przez trzy miesiące stosowano preparat Castagnus® zawierający w dawce dobowej 45 mg wyciągu suchego z niepokalanka mnisiego (Vitex agnus-castus). Efekty terapii monitorowano za pomocą kwestionariusza DRSP. Znamienną poprawę w odniesieniu do wszystkich 14 objawów ujętych w tym kwestionariuszu zaobserwowano już po czterech tygodniach stosowania preparatu. Poprawa ta uległa dalszemu istotnemu zwiększeniu w kolejnych dwóch miesiącach kuracji w przypadku dziewięciu objawów. U żadnej z pacjentek nie wystąpiły objawy niepożądane o prawdopodobnym związku przyczynowo-skutkowym ze stosowaniem preparatu Castagnus®. 66% pacjentek było zadowolonych lub bardzo zadowolonych z wyników leczenia. W świetle wyników tego badania warto rozważyć zastosowanie preparatu Castagnus® jako pierwszej linii terapii zespołu napięcia przedmiesiączkowego u pacjentek z łagodnym lub umiarkowanym nasileniem PMS.
Infekcjami intymnymi potocznie nazywa się infekcje w obszarze układu rozrodczego kobiet i mężczyzn związane lub nie z czynnością seksualną. Często towarzyszą im dolegliwości ze strony układu moczowego. Objawowe infekcje zdecydowanie częściej występują u kobiet, ale zmagają się z nimi również mężczyźni. Leczenie partnera seksualnego podejmujemy na podstawie badań. Wykonujemy je, gdy istnieje podejrzenie, że partner może być źródłem zakażenia lub gdy sam ma objawy. Nie należy rozpoczynać leczenia partnerów seksualnych tym samym zestawem leków, ponieważ pochwa i penis mogą być siedliskiem różniących się od siebie drobnoustrojów. U kobiet z nawracającymi infekcjami dróg rodnych pytanie o dolegliwości występujące u partnera zadane przez ginekologa powinno być obowiązkowe, tak jak wskazanie przez lekarza konieczności stosowania prezerwatywy w czasie aktywności seksualnej.
Sepsa położnicza jest jedną z głównych przyczyn śmiertelności okołoporodowej, której można zapobiec. Celem tego artykułu jest podsumowanie wiedzy na temat sepsy oraz dostarczenie informacji dotyczących postępowania w przypadku podejrzenia sepsy u kobiety w ciąży. Zaleca się, aby sepsę oraz wstrząs septyczny traktować jako stan nagły, który powinien być podejrzewany w przypadku infekcji oraz niewydolności narządów, której nie da się wyjaśnić w inny sposób, niezależnie od obecności gorączki u pacjentki. Leczenie obejmujące podanie szerokospektralnych antybiotyków, intensywnej resuscytacji płynowej oraz wazopresorów w razie wystąpienia objawów hipoperfuzji powinno rozpocząć się w jak najkrótszym czasie od postawienia diagnozy.
Cynk odgrywa kluczową rolę w procesach rozrodczych. Jest niezbędny do wzrostu i dojrzewania oocytów, zapłodnienia, programowania epigenetycznego, a następnie rozwoju zarodka, płodu i łożyska. Ponadto od jego biodostępności zależy przebieg i wynik ciąży. Cynk jest również uważany za czynnik antyoksydacyjny i przeciwzapalny oraz ma nadrzędne znaczenie dla regulacji układu odpornościowego. Jego obniżone stężenie obserwuje się w zespole policystycznych jajników i endometriozie. W związku z tym niedobór cynku może mieć poważne konsekwencje i nie należy go lekceważyć, zwłaszcza u kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych.
Podstawowy mechanizm dezogestrelu opiera się na hamowaniu owulacji. Skuteczność antykoncepcyjna dezogestrelu jest porównywalna do złożonej antykoncepcji hormonalnej. To również odpowiednia antykoncepcja dla kobiet z endometriozą, zespołem napięcia przedmiesiączkowego oraz bolesnymi, przedłużającymi się miesiączkami. Dezogestrel to rozsądny wybór dla pacjentek, u których stwierdza się wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, choroby wieńcowej, czy nadciśnienie.
Błędna diagnoza zakażeń pochwy, zastosowanie nieprawidłowych leków, wzrost oporności na stosowane leczenie, niedostateczna eliminacja mikroorganizmów patogennych, jak również brak odnowy ekosystemu pochwy mogą być przyczyną nawrotów infekcji i pogorszenia komfortu życia kobiety. Zarówno w rozwoju zakażeń, jak również w nawrotach infekcji istotną rolę odgrywa biofilm pochwy, odpowiedzialny w znacznym stopniu za rozwój waginozy bakteryjnej (BV – bacterial vaginosis). W leczeniu zakażeń pochwy warto zwrócić uwagę na działanie produktów z udokumentowaną skutecznością w eradykacji biofilmu. U kobiet z nawracającymi infekcjami pochwy, w terapii regeneracyjnej szczególną korzyść obserwuje się przy zastosowaniu połączenia pałeczek kwasu mlekowego oraz niskich dawek estriolu. Terapia regeneracyjna ma również doskonały profil bezpieczeństwa, może być wykorzystana w profilaktyce nawrotów odległych bakteryjnego zapalenia pochwy, jak również u kobiet ciężarnych.