Hormonalna terapia menopauzy – jak ja to robię? Codzienna praktyka, uwagi praktyczne Cz. 1.: Progestageny

Wiele pacjentek i lekarzy podczas wizyty dotyczącej objawów menopauzy i wdrożenia leczenia skupia uwagę na wyborze: plastry czy tabletki. Zdaniem autorów tego artykułu kwestią nie mniej ważną, jeżeli nie ważniejszą, jest wybór progestagenu. Do progestagenów zalicza się naturalny progestagen – progesteron oraz wiele syntetycznych progestagenów. Progestageny różnią się m.in. mechanizmem działania w obrębie różnych receptorów, dlatego oprócz działania na receptory progesteronowe mogą blokować lub pobudzać receptory estrogenowe, androgenowe, glikokortykoidowe i mineralokortykoidowe [1–4]. 

Obecnie hormonalną terapię menopauzalną (HTM) złożoną estrogenowo-progestagenową (E+P) musimy zalecać wszystkim pacjentkom z macicą. Monoterapię estrogenową bez progestagenu można i powinno się stosować u pacjentek bez macicy [5–7]. 

Trzy sposoby prowadzenia złożonej terapii E+P u kobiet z macicą [6–13]. 

1. Terapia sekwencyjna 

Polega na podawaniu estrogenów przez 21 dni ze wstawką progestagenową podawaną razem z estrogenami przez ostatnie 12–14 dni zażywania estrogenów. Terapię tę stosuje się z siedmiodniową przerwą lub kolejny cykl leczenia zaczyna się od piątego dnia cyklu. Autorzy stosują ten sposób HTM u kobiet w okresie okołomenopauzalnym, gdy nie jest pewne, że pacjentka jest w okresie pomenopauzalnym. U ponad 90% pacjentek pod koniec zażywania progestagenu lub w ciągu kilku dni od jego zakończenia pojawia się niezbyt obfite krwawienie.

2. Ciągła terapia estrogenowa ze wstawką progestagenową

Polega na codziennym podawaniu estrogenów bez przerwy i dodawaniu co miesiąc progestagenu przez 12–14 dni. Ten sposób HTM autorzy zaczynają stosować u pacjentek we wczesnym okresie pomenopauzalnym. U 80–90% pacjentek pod koniec zażywania progestagenu lub w ciągu kilku dni od jego zakończenia pojawia się niezbyt obfite krwawienie. 

3. Ciągła terapia E+P

Polega na codziennym podawaniu estrogenu i progestagenu. Powinno się ją zaczynać u kobiet będących minimum rok w okresie pomenopauzalnym. Ten sposób HTM, nazywany potocznie „bez miesiączek”, jest stosowany u pacjentek, które chciałyby uniknąć krwawień z macicy. Należy uprzedzić kobiety, że w pierwszych miesiącach jej st...