Zapalenie przyzębia stanowi globalny problem zdrowotny i jest relatywnie często spotykane u kobiet w ciąży. Oprócz klasycznych czynników ryzyka zapalenia przyzębia u kobiet w ciąży zmiany hormonalne prowadzące do większej tolerancji immunologicznej dodatkowo sprzyjają rozwojowi patogenów przyzębia. Badania obserwacyjne wskazują, że zapalenie przyzębia może w istotny sposób zwiększyć ryzyko stanu przedrzucawkowego, porodu przedwczesnego, niskiej masy urodzeniowej oraz cukrzycy ciężarnych. Leczenie periodontologiczne istotnie zmniejsza ryzyko porodu przedwczesnego i niskiej masy urodzeniowej. Świadomość kobiet ciężarnych na temat roli prawidłowej higieny jamy ustnej w przebiegu ciąży jest niewystarczająca.
Autor: Andrzej Witek
prof. dr hab. n. med.; Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Katowicach, Śląski Uniwersytet Medyczny
W trakcie ciąży dochodzi do wyraźnych zmian adaptacyjnych w czynności tarczycy kobiety. Zwiększeniu ulega zapotrzebowanie na hormony tarczycy i jod. Jest to związane z faktem, iż tarczyca płodu pozostaje niedojrzała do ok. 18.–20. tygodnia ciąży i do tego czasu jest zależna od matczynych hormonów tarczycy. U kobiet w ciąży może wystąpić jawna lub subkliniczna niedoczynność tarczycy, a także izolowana hipotyroksynemia. Ze względu na istotną rolę hormonów tarczycy dla prawidłowego rozwoju ciąży i urodzenia zdrowego noworodka ważne jest monitorowanie czynności tarczycy i w razie konieczności rozpoczęcie leczenia substytucyjnego L-tyroksyną.
W Polsce w związku z niedostateczną zawartości żelaza w diecie zalecana jest suplementacja żelazem w grupach ryzyka niedokrwistości. Szelazo+SR jest rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne do stosowania w profilaktyce i leczeniu niedokrwistości w położnictwie i ginekologii.
W artykule przedstawiono patofizjologię i epidemiologię niedokrwistości z niedoboru żelaza oraz jej konsekwencje w położnictwie i ginekologii. Omówiono zasady diagnostyki niedokrwistości oraz postępowanie terapeutyczne w przypadku rozpoznania niedokrwistości z niedoboru żelaza. Zwrócono uwagę na znaczenie profilaktyki pierwotnej niedokrwistości, w tym na znaczenie kształtowania odpowiednich nawyków żywieniowych, a grupach ryzyka suplementację preparatami żelaza w dawkach profilaktycznych.