Autor: Anna Fuchs

Zespół bólowy miednicy mniejszej dotyka 8,5–15% kobiet w każdym wieku, sięgając aż 12% pa- cjentek w wieku rozrodczym. Jest on definiowany jako niezwiązany z cyklem, przewlekły ból lokalizujący się w miednicy mniejszej, utrzymujący się co najmniej 6 miesięcy, mający charakter niemalże ciągły i nie odpowiadający na tradycyjne leczenie. Jego etiologia najczęściej nie jest znana, a przyczyny jego występowania mogą być złożone. Na powstawanie zespołu bólowego miednicy mniejszej mogą mieć wpływ zaburzenia ginekologiczne, urologiczne, mięśniowo-szkieletowe, neurologiczne i psychosomatyczne. Podstawą diagnostyki jest badanie fizykalne oraz dokładny wywiad, a leczenie powinno mieć charakter wielokierunkowy.

Niedokrwistości są bardzo powszechnym stanem występującym u ludzi w każdym wieku. Na najczęściej występującą odmianę niedokrwistości spowodowaną niedoborem żelaza najbardziej narażone są kobiety ciężarne, których zapotrzebowanie na ten pierwiastek znacznie wzrasta. Jego niedobory w okresie ciąży mogą wiązać się z bardzo poważnymi skutkami, takimi jak nieprawidłowa organogeneza lub nawet obumarcie płodu. Szczególnym zainteresowaniem cieszy się więc suplementacja żelaza u kobiet planujących ciążę oraz ciężarnych.

Oporność na antybiotyki oraz zróżnicowanie mikroorganizmów powodujących infekcje u pacjentek to niezwykle ważny problem współczesnej ginekologii. Istotnym wyzwaniem staje się poszukiwanie alternatywnych metod leczenia zakażeń. Powszechność preparatów zawierających jony srebra, cena i ich korzystny profil powodują, że mogą one stanowić atrakcyjne rozwiązanie dla pacjentek ginekologicznych oraz lekarzy szukających metod leczenia trudnych sytuacji klinicznych. W opracowaniu autorzy zwracają szczególną uwagę na możliwości, jakie daje zastosowanie środków leczniczych zawierających jony srebra oraz na nowe technologie wprowadzane do współczesnej terapii.

Zmiany w układzie moczowo-płciowym po menopauzie określane mianem atrofii urogenitalnej dotyczą wszystkich narządów układu moczowo-płciowego. Około 50% kobiet w okresie klimakterium dotykają objawy atrofii urogenitalnej, podczas gdy 25% z nich szuka opcji terapeutycznych tego schorzenia. W leczeniu objawów atrofii urogenitalnej rekomenduje się stosowanie estrogenoterapii dopochwowej. Zgodnie z rekomendacjami Międzynarodowego Towarzystwa Menopauzy oraz Północnoamerykańskiego Towarzystwa Menopauzy uważa się, że lokalną terapię hormonalną charakteryzuje wyższy poziom skuteczności oraz profil bezpieczeństwa w porównaniu z terapią systemową.

Od wielu lat globalnie podejmuje się wysiłki na rzecz ograniczenia liczby porodów przedwczesnych, a w konsekwencji redukcji umieralności płodów i noworodków. Ze względu na mnogość czynników etiologicznych i różnorodnych społeczno-ekonomicznych uwarunkowań wcześniactwa, szczególnego znaczenia nabiera profilaktyka pierwotna. Polega ona na wdrażaniu programów prozdrowotnych dedykowanych zarówno kobietom planującym ciążę w ramach tzw. trymestru zerowego, promujących zdrowy styl życia, a także mających na celu ograniczenie negatywnych skutków oddziaływania zidentyfikowanych wcześniej czynników ryzyka (przewlekłych schorzeń, leków, czynników środowiskowych).

Mikrobiom noworodka kształtuje się jeszcze przed jego urodzeniem. Duży wpływ na jego dalszy rozwój i skład ma rodzaj porodu. Dzieci urodzone siłami natury są skolonizowane przez drobnoustroje z dróg rodnych matki, natomiast dla noworodków, które przyszły na świat poprzez cesarskie cięcie, charakterystyczne są mikroorganizmy ze środowiska szpitalnego. Nieznane są jeszcze długofalowe skutki tej pierwszej kolonizacji, ale wiadomo, że metoda operacyjna wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju wielu chorób, m.in. astmy, zaburzeń immunologicznych czy otyłości. Mikrobiom noworodka ma wpływ na dojrzewanie i rozwój układu immunologicznego, stąd wniosek, że może on mieć związek ze zwiększoną zapadalnością na infekcje dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie. Dlatego ważne jest, aby po porodzie zapewnić dziecku odpowiednią dietę i warunki sprzyjające kształtowaniu się mikrobiomiu. 

Rodzące oprócz niezwykle dotkliwego bólu podczas porodu nierzadko muszą się też zmierzyć z takimi powikłaniami poporodowymi, jak pęknięcie tkanek krocza, nietrzymanie moczu, wypadnięcie ściany pochwy czy wypadnięcie macicy. Obawy z tym związane oraz strach o dobro dziecka i całej rodziny mogą powodować znaczne pogorszenie jakości życia przyszłych matek nie tylko w aspekcie fizycznym, lecz także psychologicznym. Zapobieganie ciężkim powikłaniom ciąży i porodu oraz bólu z nimi związanego to ważny aspekt w położnictwie. Metody niefarmakologicznego łagodzenia bólu, w tym poród w wodzie oraz immersja wodna, to atrakcyjna alternatywa pozwalająca na zmniejszenie ilości używanych leków, dolegliwości związanych z rodzeniem i stresu, jakiego doświadczają kobiety, jak również zwiększenie komfortu rodzenia. Aspektem, który może budzić wątpliwości matek i personelu medycznego, jest bezpieczeństwo porodu w wodzie. W artykule omówiono zarówno korzyści tej metody łagodzenia bólu porodowego, jak i ryzyko z nią związane.