Autor: Mateusz Szul

Intensywny i przedłużający się niedobór estrogenu prowadzący do menopauzy ma wiele skutków ubocznych, w tym suchość pochwy, która jest jej częstym objawem. Jednak wbrew powszechnemu przekonaniu suchość pochwy nie jest schorzeniem, na które cierpią jedynie kobiety w wieku około- i pomenopauzalnym. W pewnych sytuacjach problem ten dotyka dwudziesto- i trzydziestoletnich kobiet. Poziom estrogenu może również spaść z takich powodów, jak poród i karmienie piersią, chirurgiczne usunięcie jajników, przyjmowanie leków przeciwestrogenowych stosowanych w leczeniu mięśniaków macicy lub endometriozy, a także w wyniku promieniowania lub chemioterapii w leczeniu nowotworu. Terapia nowotworu często prowadzi do hipoestrogenizmu. W dzisiejszych czasach, dzięki nowoczesnym terapiom, liczba osób, które przeżyły nowotwór, jest bliska 12 milionom, a najnowsze doniesienia sugerują, że stale rosnąca wśród nich liczba kobiet będzie borykać się z problemami zdrowotnymi pochwy powiązanych z ich chorobą i leczeniem. Suchość pochwy jest częstym zjawiskiem, jednak niewiele kobiet (20–25%) szuka lub otrzymuje pomoc. Dlatego też istnieje konieczność dążenia do poprawy zdrowia i jakości życia dużej populacji pacjentek poprzez identyfikację i interwencję w tym często nierozpoznanym stanie.

W związku z wydłużeniem przeciętnej długości życia szacuje się, że kobiety po menopauzie stanowią ok. 10% światowej populacji. Problemy okresu menopauzy będą się więc stawać coraz bardziej powszechne w praktyce ginekologicznej. Jednym z nich jest problem zaburzeń seksualnych podczas menopauzy. Zaburzenia seksualne są wynikiem zmian hormonalnych, anatomicznych oraz psychicznych w życiu kobiety po menopauzie. Nierzadko kobiety skarżą się na problem suchości pochwy. Preparat Gynoflor jest jedną z możliwości wspomagania leczenia zaburzeń seksualnych u kobiet w wieku menopauzalnym.

Choroba hemolityczna noworodków nadal pozostaje wyzwaniem w praktyce położniczej. Może ona skutkować nawet zgonem noworodków, stąd niezwykle ważna jest diagnostyka i profilaktyka konfliktu serologicznego. Szczególną uwagę należy zwrócić na monitorowanie ciężarnych Rh-ujemnych, których płód jest Rh-dodatni. Nie można jednak zapomnieć o niezgodności w innych układach grup krwi. W pracy omówiono przyczyny, objawy, powikłania, diagnostykę oraz leczenie.

Hemolytic disease of the newborn is still an important an challenging issue in medical practice. Its consequences include: jaundice, kernicterus, hemolytic anemia, liver damage or neurological dysfunctions. The aim of this work is to present pathophysiology, signs, diagnosis and possible prevention and treatment of the hemolytic disease of the newborn.

Literatura sugeruje pozytywny wpływ preparatów niepokalanka mnisiego (Vitex agnuscastus – VAC) na zniwelowanie objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego (premenstrual syndrome – PMS), takich jak nerwowość, niepokój, depresja, ból piersi, wzdęcia, a także bóle głowy. Opisywano podobną skuteczność preparatów VAC w porównaniu z pirydoksyną w ogólnej redukcji objawów PMS, natomiast wyższą skuteczność VAC nad preparatami magnezu w przypadku takich objawów, jak bóle brzucha, głowy i pleców, astenia, zaburzenia snu oraz drażliwość. Analiza doniesień poświęconych porównaniu skuteczności VAC i fluoksetyny w leczeniu przedmiesiączkowych zaburzeń dysforyczych (premenstrual dysphoric disorder – PMDD) nie dostarcza jednoznacznej odpowiedzi. W badanym piśmiennictwie wykazano skuteczność i bezpieczeństwo VAC w terapii cyklicznej mastalgii. Wykazano również, że VAC zapobiega częstym przypadkom podwyższenia parametrów wątrobowych w okresie pomenopauzalnym, a także sugerowano możliwość łagodzenia objawów menopauzy. Nie wykazano natomiast skuteczności VAC w pobudzaniu laktacji, regulowaniu poziomu libido ani wpływu na płodność.

The results of the analysis of the literature concerning chasteberry (Vitex agnus castus – VAC), indicate its positive effect on reducing PMS symptoms, such as nervousness, anxiety, depression, breast pain, flatulence, as well as headaches. Efficacy of chasteberry preparations compared to pyridoxine in the overall reduction of PMS symptoms was found similar. Higher VAC efficacy over magnesium preparations in the case of symptoms such as abdominal, head and back pain, asthenia, sleep disorders and irritability was also proven. Comparison of efficacy of VAC and fluoxetine in the treatment of PMDD, provides no clear answer. The analyzed articles demonstrated efficacy and safety of VAC in the therapy of cyclic mastalgia. It was also described that VAC prevents frequent cases of elevated liver parameters in postmenopausal period, and indicated the possibility of amelioration of menopausal symptoms. However, efficacy of VAC in stimulating lactation, regulating the level of libido or its effect on fertility has not been proven.

Zespół bólowy miednicy mniejszej dotyka 8,5–15% kobiet w każdym wieku, sięgając aż 12% pa- cjentek w wieku rozrodczym. Jest on definiowany jako niezwiązany z cyklem, przewlekły ból lokalizujący się w miednicy mniejszej, utrzymujący się co najmniej 6 miesięcy, mający charakter niemalże ciągły i nie odpowiadający na tradycyjne leczenie. Jego etiologia najczęściej nie jest znana, a przyczyny jego występowania mogą być złożone. Na powstawanie zespołu bólowego miednicy mniejszej mogą mieć wpływ zaburzenia ginekologiczne, urologiczne, mięśniowo-szkieletowe, neurologiczne i psychosomatyczne. Podstawą diagnostyki jest badanie fizykalne oraz dokładny wywiad, a leczenie powinno mieć charakter wielokierunkowy.

Oporność na antybiotyki oraz zróżnicowanie mikroorganizmów powodujących infekcje u pacjentek to niezwykle ważny problem współczesnej ginekologii. Istotnym wyzwaniem staje się poszukiwanie alternatywnych metod leczenia zakażeń. Powszechność preparatów zawierających jony srebra, cena i ich korzystny profil powodują, że mogą one stanowić atrakcyjne rozwiązanie dla pacjentek ginekologicznych oraz lekarzy szukających metod leczenia trudnych sytuacji klinicznych. W opracowaniu autorzy zwracają szczególną uwagę na możliwości, jakie daje zastosowanie środków leczniczych zawierających jony srebra oraz na nowe technologie wprowadzane do współczesnej terapii.

Rodzące oprócz niezwykle dotkliwego bólu podczas porodu nierzadko muszą się też zmierzyć z takimi powikłaniami poporodowymi, jak pęknięcie tkanek krocza, nietrzymanie moczu, wypadnięcie ściany pochwy czy wypadnięcie macicy. Obawy z tym związane oraz strach o dobro dziecka i całej rodziny mogą powodować znaczne pogorszenie jakości życia przyszłych matek nie tylko w aspekcie fizycznym, lecz także psychologicznym. Zapobieganie ciężkim powikłaniom ciąży i porodu oraz bólu z nimi związanego to ważny aspekt w położnictwie. Metody niefarmakologicznego łagodzenia bólu, w tym poród w wodzie oraz immersja wodna, to atrakcyjna alternatywa pozwalająca na zmniejszenie ilości używanych leków, dolegliwości związanych z rodzeniem i stresu, jakiego doświadczają kobiety, jak również zwiększenie komfortu rodzenia. Aspektem, który może budzić wątpliwości matek i personelu medycznego, jest bezpieczeństwo porodu w wodzie. W artykule omówiono zarówno korzyści tej metody łagodzenia bólu porodowego, jak i ryzyko z nią związane.

Potrzeby seksualne stanowią ważny aspekt życia człowieka. Wiele dysfunkcji sfery seksualnej rozwija się na zarówno na tle zaburzeń somatycznych, jak i psychologicznych, które rzutują na codzienne funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie. Pacjentki zmagające się ze schorzeniami ginekologicznymi, takimi jak endometrioza czy zespół policystycznych jajników, zmianami skórnymi lub zaburzeniami dysforycznymi często skarżą się na pogorszenie jakości życia seksualnego i zgłaszają się do specjalistów w celu złagodzenia problemu. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie mechanizmów, za pomocą których przyjmowanie pochodnych gestagenu może wpływać korzystnie na poprawę jakości życia seksualnego.