Jak skutecznie leczyć infekcje pochwy, aby zminimalizować ryzyko nawrotów?

Na prawidłową, fizjologiczną florę pochwy składają się przede wszystkim bakterie tlenowe, oraz w mniejszym stopniu również bakterie beztlenowe, w stosunku 5:2. W mikroflorze pochwy zdrowej kobiety obserwujemy przede wszystkim pałeczki Lactobacillus spp., bakterie Gram-dodatnie (Bifidobacterium spp., Clostubacterium spp., Propionibacterium spp., Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp.) oraz bakterie Gram-ujemne (Prevotella spp., Fusobacterium spp., Veillonella spp.). W skład mikrośrodowiska pochwy mogą również wchodzić grzyby i w niewielkim odsetku mikroorganizmy patogenne [1]. Wśród mikroorganizmów relatywnie patogennych najczęstsze są bakterie Gram-dodatnie: Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus aureus, Streptococcus gr D, Streptococcus beta-haemolyticus, bakterie Gram-ujemne: Escherichia coli, Klebsiella spp., Gardnerella vaginalis, Proteus spp., mikoplazmy: Ureaplasma urealyticum, Mycoplasma hominis oraz grzyby Candida spp. [2]. Dodatkowo dla prawidłowego funkcjonowania środowiska pochwy istotna jest niezaburzona struktura komórek nabłonka oraz optymalne lokalne działanie estrogenów. Niesłychanie delikatny ekosystem pochwy ulega zaburzeniu w przypadku rozrostu flory patogennej, a zaistniała infekcja może prowadzić do uszkodzenia nabłonka i zaburzenia równowagi mikroflory u pacjentek w każdym wieku [3, 4].
Lactobacillus spp., dominujące w prawidłowej florze pochwy, hamują rozrost patogenów poprzez syntezę kwasu mlekowego i obniżenie pH pochwy. Pałeczki kwasu mlekowego czynnie uczestniczą również w syntezie nadtlenku wodoru (H2O2) i substancji przeciwdrobnoustrojowych, jak bakteriocyny i substancje bakteriocynopodobne [5, 6]. Lactobacillus silnie przylegają do komórek nabłonka i w ten sposób w mechaniźmie kompetycyjnym zapobiegają kolonizacji pochwy przez patogeny. Dodatkowo pałeczki kwasu mlekowego konkurują z patogenami o składniki odżywcze. Wzrost bakterii może być również hamowany przez Lactobacillus dzięki modulacji mechanizmów immunologicznych [12]. Aktywacja bakteryjnych czynników sygnalizacyjnych powoduje lokalną syntezę defensyn, lizozymu i hemocydyny [8]. Modulacja układu odpornościowego powoduje rozpoznanie drobnoustrojów poprzez receptory Toll-podobne (TLR – Toll-like receptors), co wiąże się ze wzrostem ekspresji receptorów TLR typu -2, -4, -6, jak również z rozpoznaniem struktur grupowych mikrobów [9]. Stymulacja receptorów Toll-podobnych powoduje uruchomienie ścieżek sygnałowych, a poprzez czynnik transkrypcyjny poprzez NFkappaB, przyłączającego się do DNA jądrowego, następuje synteza i modulacja działania szeregu cytokin [10, 11]. Proces ten skutkuje wzrostem cytokin przeciwzapalnych jak IL-10 oraz zmniejszeniem cytokin prozapalnych IL-β1, TNF-α, i IL-6, indukując odpowiedź immunologiczną w środowisku pochwy, co zahamuje proliferację patogenów [7, 13]. 
Należy podkreślić, że nie każdy szczep Lactobacillus wywiera korzystny wpływ na ekosystem pochwy [14–16]. 
Infekcje pochwy są częstą przyczyną zgłaszania się pacjentek do lekarza ginekologa, niestety, tylko ok. 50% pacjentek rozwija objawy infekcji. Są to często objawy niespecyficzne, które nie pozwalają na postawienie właściwej diagnozy,...