Jak skutecznie leczyć infekcje pochwy, aby zminimalizować ryzyko nawrotów?

Temat numeru

Błędna diagnoza zakażeń pochwy, zastosowanie nieprawidłowych leków, wzrost oporności na stosowane leczenie, niedostateczna eliminacja mikroorganizmów patogennych, jak również brak odnowy ekosystemu pochwy mogą być przyczyną nawrotów infekcji i pogorszenia komfortu życia kobiety. Zarówno w rozwoju zakażeń, jak również w nawrotach infekcji istotną rolę odgrywa biofilm pochwy, odpowiedzialny w znacznym stopniu za rozwój waginozy bakteryjnej (BV – bacterial vaginosis). W leczeniu zakażeń pochwy warto zwrócić uwagę na działanie produktów z udokumentowaną skutecznością w eradykacji biofilmu. U kobiet z nawracającymi infekcjami pochwy, w terapii regeneracyjnej szczególną korzyść obserwuje się przy zastosowaniu połączenia pałeczek kwasu mlekowego oraz niskich dawek estriolu. Terapia regeneracyjna ma również doskonały profil bezpieczeństwa, może być wykorzystana w profilaktyce nawrotów odległych bakteryjnego zapalenia pochwy, jak również u kobiet ciężarnych.

Na prawidłową, fizjologiczną florę pochwy składają się przede wszystkim bakterie tlenowe, oraz w mniejszym stopniu również bakterie beztlenowe, w stosunku 5:2. W mikroflorze pochwy zdrowej kobiety obserwujemy przede wszystkim pałeczki Lactobacillus spp., bakterie Gram-dodatnie (Bifidobacterium spp., Clostubacterium spp., Propionibacterium spp., Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp.) oraz bakterie Gram-ujemne (Prevotella spp., Fusobacterium spp., Veillonella spp.). W skład mikrośrodowiska pochwy mogą również wchodzić grzyby i w niewielkim odsetku mikroorganizmy patogenne [1]. Wśród mikroorganizmów relatywnie patogennych najczęstsze są bakterie Gram-dodatnie: Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus aureus, Streptococcus gr D, Streptococcus beta-haemolyticus, bakterie Gram-ujemne: Escherichia coli, Klebsiella spp., Gardnerella vaginalis, Proteus spp., mikoplazmy: Ureaplasma urealyticum, Mycoplasma hominis oraz grzyby Candida spp. [2]. Dodatkowo dla prawidłowego funkcjonowania środowiska pochwy istotna jest niezaburzona struktura komórek nabłonka oraz optymalne lokalne działanie estrogenów. Niesłychanie delikatny ekosystem pochwy ulega zaburzeniu w przypadku rozrostu flory patogennej, a zaistniała infekcja może prowadzić do uszkodzenia nabłonka i zaburzenia równowagi mikroflory u pacjentek w każdym wieku [3, 4].
Lactobacillus spp., dominujące w prawidłowej florze pochwy, hamują rozrost patogenów poprzez syntezę kwasu mlekowego i obniżenie pH pochwy. Pałeczki kwasu mlekowego czynnie uczestniczą również w syntezie nadtlenku wodoru (H2O2) i substancji przeciwdrobnoustrojowych, jak bakteriocyny i substancje bakteriocynopodobne [5, 6]. Lactobacillus silnie przylegają do komórek nabłonka i w ten sposób w mechaniźmie kompetycyjnym zapobiegają kolonizacji pochwy przez patogeny. Dodatkowo pałeczki kwasu mlekowego konkurują z patogenami o składniki odżywcze. Wzrost bakterii może być również hamowany przez Lactobacillus dzięki modulacji mechanizmów immunologicznych [12]. Aktywacja bakteryjnych czynników sygnalizacyjnych powoduje lokalną syntezę defensyn, lizozymu i hemocydyny [8]. Modulacja układu odpornościowego powoduje rozpoznanie drobnoustrojów poprzez receptory Toll-podobne (TLR – Toll-like receptors), co wiąże się ze wzrostem ekspresji receptorów TLR typu -2, -4, -6, jak również z rozpoznaniem struktur grupowych mikrobów [9]. Stymulacja receptorów Toll-podobnych powoduje uruchomienie ścieżek sygnałowych, a poprzez czynnik transkrypcyjny poprzez NFkappaB, przyłączającego się do DNA jądrowego, następuje synteza i modulacja działania szeregu cytokin [10, 11]. Proces ten skutkuje wzrostem cytokin przeciwzapalnych jak IL-10 oraz zmniejszeniem cytokin prozapalnych IL-β1, TNF-α, i IL-6, indukując odpowiedź immunologiczną w środowisku pochwy, co zahamuje proliferację patogenów [7, 13]. 
Należy podkreślić, że nie każdy szczep Lactobacillus wywiera korzystny wpływ na ekosystem pochwy [14–16]. 
Infekcje pochwy są częstą przyczyną zgłaszania się pacjentek do lekarza ginekologa, niestety, tylko ok. 50% pacjentek rozwija objawy infekcji. Są to często objawy niespecyficzne, które nie pozwalają na postawienie właściwej diagnozy,...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Położnictwa i Ginekologii"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI