Autor: Konrad Futyma

Pęcherz nadreaktywny (overactive bladder syndrome – OAB) charakteryzuje się naglącym parciem na mocz z obecnością nietrzymania moczu lub bez niej. Najczęściej występującymi objawami są częstomocz oraz nykturia. Podłoże choroby jest wieloczynnikowe. Objawy OAB obniżają komfort życia pacjentów, wiążą się z koniecznością stosowania przewlekłej farmakoterapii oraz przyczyniają się do obciążenia ekonomicznego. Leki antycholinergiczne są stosowane jako leczenie pierwszego rzutu, jednak z uwagi na liczne działania niepożądane pacjenci często przerywają terapię. Mirabegron jest lekiem o udowodnionej skuteczności w leczeniu objawów pęcherza nadreaktywnego u dorosłych pacjentów, u których leczenie antycholinergiczne nie przyniosło satysfakcjonujących efektów lub nie może być stosowane. Jego działanie powoduje rozluźnienie mięśni gładkich pęcherza moczowego, co przekłada się na kontrolę objawów choroby.

Zespół urogenitalny menopauzy (ang. genitourinary syndrome of menopause – GSM) to termin określający objawy ze strony dolnego odcinka układu moczowego wynikające z niedoboru estrogenów, charakterystyczne dla kobiet w okresie okołomenopauzalnym. Hipoestrogenizm powoduje zmiany hormonalne i anatomiczne w układzie moczowo-płciowym, a do najczęstszych objawów należą: pieczenie, podrażnienie, suchość sromu i pochwy, dyspareunia, dyzuria, plamienia oraz nawracające zakażenia dróg moczowych. Objawy znacząco obniżają jakość życia, szczególnie wśród pacjentek aktywnych seksualnie. Zastosowanie w terapii mają: środki niehormonalne, terapia hormonalna, selektywne modulatory receptora estrogenowego oraz zabiegi laserowe. Złotym standardem jest leczenie oparte na estrogenach [1].

Menopauza to ostateczne ustanie miesiączkowania w wyniku utraty aktywności pęcherzykowej jajników, po którym przez okres 12 miesięcy nie wystąpiło już żadne krwawienie. Pojawiające się po menopauzie objawy ze strony układu moczowo-płciowego, zanik i suchość sromu i pochwy oraz objawy ze strony dolnych dróg moczowych noszą nazwę zespołu urogenitalnego menopauzy (genitourinary syndrome of menopause – GSM). Do czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia ZUM u kobiet po menopauzie, należą: hipoestrogenizm, obniżenie poziomu glikogenu w komórkach nabłonkowych pochwy, zmiany w obrębie cewki moczowej i pęcherza, zaburzenia związane z hipotonią mięśnia wypieracza pęcherza moczowego, zanik warg sromowych większych i zmiana mikrobiomu pochwy. W leczeniu ZUM u kobiet po menopauzie stosuje się antybiotyki, jednakże niezwykle istotna jest profilaktyka i leczenie wspomagające w postaci estrogenów dopochwowych, probiotyków oraz witaminy D3.