Leczenie zakażeń układu moczowego

Zakażenie układu moczowego (ZUM) jest jedną z najczęstszych przyczyn interwencji lekarskich – stanowi ok. 40% wszystkich zakażeń szpitalnych i 10–20% zakażeń poszpitalnych. Z wyjątkiem okresu niemowlęctwa ZUM występuje nawet 50 razy częściej u dziewczynek i kobiet (ok. 81% zachorowań występuje u kobiet, z największą częstością w wieku 16–35 lat). Wśród dzieci zakażenia układu moczowego dotyczą ok. 10% populacji. ZUM często towarzyszy wadom wrodzonym układu moczowego (ponad 50% przypadków), zespołom wad metabolicznych, tubulopatiom, a także zaburzeniom odporności. 

W okresie noworodkowym zakażenia występują częściej u chłopców (ok. 60% ZUM), od drugiego–trzeciego miesiąca życia tendencja ta ulega odwróceniu. Ze względu na mało charakterystyczne objawy kliniczne w tym okresie życia niekiedy pierwszym zauważonym objawem ZUM jest spowolnienie rozwoju psychosomatycznego dziecka lub nadciśnienie tętnicze. 

ZUM dotyczy ok. 10% mężczyzn i 20% kobiet chorych w wieku podeszłym. Starszy wiek wiąże się ze współistnieniem upośledzenia ogólnych i miejscowych mechanizmów obronnych (m.in. zmniejszeniem aktywności przeciwbakteryjnej wydzieliny gruczołu krokowego), upośledzeniem czynności autonomicznego układu nerwowego, menopauzą i zwykle wieloma chorobami współistniejącymi. Czynniki te powodują, że przebieg kliniczny ZUM w tej grupie chorych może być nietypowy i powikłany [1–3].

Etiologia

Najczęstszą etiologię ZUM stanowią Gram-ujemne pałeczki jelitowe z rodziny Enterobacteriaceae, wśród których dominuje Escherichia coli, zwłaszcza szczepy uropatogenne (uropathogenic Escherichia coli – UPEC). W zakażeniach niepowikłanych E. coli odpowiada za 75–95% przypadków, podczas gdy w zakażeniach powikłanych jej udział spada do 40–50%, a znacząco rośnie odsetek innych pałeczek Gram-ujemnych z rodziny Enterobacteriaceae (np. Proteus spp., Klebsiella spp., Providencia spp., Enterobacter spp.) i niefermentujących (Pseudomonas aeruginosa i Acinetobacter spp.). Spośród bakterii Gram-dodatnich za niepowikłane ZUM odpowiadają przede wszystkim enterokoki i S...