Autor: Klaudia Wiewióra

Zakażenia układu moczowego (ZUM) to występowanie patogenów w układzie moczowym powyżej zwieracza pęcherza moczowego. Ciąża stanowi jeden z czynników ryzyka wystąpienia ZUM. Ma to związek ze zmianami adaptacyjnymi zachodzącymi w układzie moczowym kobiet ciężarnych, które sprzyjają kolonizacji dróg moczowych przez patogeny. U kobiet ciężarnych ZUM może przebiegać w postaci bezobjawowej – jako bezobjawowa bakteriuria lub objawowej, ujawniając się jako odmiedniczkowe zapalenie nerek, zapalenie cewki moczowej lub zapalenie pęcherza. Podstawowa diagnostyka ZUM obejmuje badanie ogólne moczu i posiew moczu, a czasem także ultrasonografię nerek i dróg moczowych. Leczenie zakażeń układu moczowego różni się w zależności od rodzaju infekcji. Przed jego wdrożeniem należy określić rodzaj i lekowrażliwość patogenów, by nie narażać ciężarnej ani płodu na dłuższe niż to konieczne stosowanie leków.

Obowiązujące rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników pochodzą z 2014 roku i wskazują na konieczność suplementacji kwasu foliowego, jodu, witaminy D3, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i żelaza. Na rynku istnieje szeroka gama preparatów przeznaczonych zarówno dla kobiet planujących ciążę, jak i dla ciężarnych. Przy wyborze konkretnego produktu należy zwrócić uwagę na jego skład, dawki poszczególnych składowych, ale także na postać, która może warunkować biodostępność poszczególnych elementów. Dodatkowo ważnym aspektem jest pochodzenie i jakość składników oraz jakość procesów wytwarzania danych suplementów diety.

W ostatnich latach obserwuje się coraz więcej przypadków infekcji grzybiczych, które występują samodzielnie lub towarzyszą innym infekcjom. Około 75% kobiet w wieku 15–49 lat doświadczy co najmniej jednej objawowej infekcji grzybiczej w życiu, a u 5% z nich choroba przybierze postać nawrotową. Przyczyną rozwoju drożdżakowego zapalenia pochwy i sromu (vulvovaginal candidiasis – VVC) jest zaburzenie równowagi w biocenozie narządów rodnych. Aby zapobiec infekcji, należy przestrzegać zasad higieny osobistej. W leczeniu pierwszorazowej lub epizodycznej postaci VVC należy stosować antybiotyki polienowe lub pochodne azolowe.

Otyłość została zidentyfikowana jako czynnik ryzyka w ciąży już ponad 70 lat temu, a obecnie jest uznawana za najczęstszy z tych czynników. Może powodować wystąpienie wielu powikłań –
zarówno w okresie koncepcyjnym, jak i na każdym etapie ciąży, porodu i połogu. Uznaje się, że sposób żywienia kobiet ciężarnych należy do najważniejszych czynników środowiskowych, które odpowiadają za prawidłowy przebieg ciąży, rozwój dziecka w okresie płodowym, ale także jego stan zdrowia w dzieciństwie i dalszym życiu. Otyłość matki niekorzystnie wpływa na płód i niesie ze sobą wiele konsekwencji. Dodatkowym problemem staje się także utrudniona diagnostyka USG, co prowadzi do zmniejszenia wykrywalności zmian, zwłaszcza w obrębie twarzoczaszki, serca, pępowiny i kręgosłupa.