Właściwości elektryczne tkanek są znane od blisko półtora wieku [1]. Już w 1871 r. opisywał je Hermann. Claude Bernard odkrył, że zdrowe ludzkie ciało utrzymuje stałe wewnętrzne środowisko, które nazwał milieu intérieur. Kolejni badacze obserwowali zmiany w składzie ciała związane ze wzrostem oraz niewystarczającym lub nadmiernym odżywianiem. Pod koniec XIX w. do składowych ciała zaliczono wodę, tłuszcz, azot i niektóre minerały. W pierwszej połowie XX w. zaczęły rozwijać się techniki służące do oceny składu ciała, a pośrednim sposobem jego oceny początkowo była analiza płynów w ustroju. Odkrycie deuteru (stabilnego izotopu wodoru występującego naturalnie) ułatwiło dokładną ocenę całkowitej wody ciała (total body water – TBW), a zastosowanie innych izotopów umożliwiło rozwinięcie koncepcji oceny całkowicie wymienialnych elektrolitów – sodu i potasu. O związku pomiarów impedancji bioelektrycznej z całkowitą ilością wody w ciele pisali Barnett, a następnie Thomasset stosujący dwie elektrody podskórne, natomiast nieco później Hoffer i wsp.,którzy używali czterech elektrod umieszczonych na powierzchni skóry. W latach 70. XX w. Nyboer i wsp. rozpoczęli pionierskie badania w zakresie pletyzmografii impedancyjnej, w których wskazali na związek zmian impedancji ciała ludzkiego ze zmianami w pulsacyjnym przepływie krwi w narządach, pulsie tętniczym oraz w oddychaniu. W tym samym czasie badano również metodę oceny składu ciała opartą na badaniu hydrodensytometrycznym. Większość metod oceny masy ciała opierała się wówczas na podziale na dwa główne składniki chemiczne – tłuszcz i część beztłuszczową. Podstawowym narzędziem do badania składu ciała stał się aparat hydrodensytometryczny. Masę ciała podzielono na: tłuszcz (fat mass – FM) oraz masę beztłuszczową (fat-free mass – FFM). Tłuszcz nie zawiera wody ani potasu, zawiera natomiast triglicerydy oraz lipidy, a jego gęstość ocenia się na 0,9 g/ml.
Skład masy beztłuszczowej jest chemicznie bardziej heterogenny, ponieważ zawiera ok. 72–74% wody, 60–66 mmol/kg potasu, a jej gęstość wynosi 1,1 g/ml. Ten dwukompartmentowy model stał się podstawą nowoczesnych badań nad składem ciała. W późniejszych latach rozwinął się model czterokompartmentowy – ciało podzielono na: wodę, białko, kości, składniki mineralne (popiół) oraz tłuszcz. Podobnie jak w modelu dwukompartmetowym do oceny poszczególnych składowych ciała wykorzystano pomiary całkowitego potasu (total body kalium – TBK) oraz TBW. Kolejny podział oparty na pomiarach TBK i TBW doprowadził do rozwoju modelu czterokompartmentowego składającego się z: FM, masy komórkowej (body cell mass – BCM), wody pozakomórkowej (extracellular water – ECW, ok. 45% TBW) oraz pozostałych pozakomórkowych beztłuszczowych substancji stałych (fat-free extracellular solids – FFECS). W późniejszym etapie wyróżniono poza wodą pozakomórkową również i wodę wewnątrzkomórkową (intracellular water – ICW), która wynosi ok. 55% całkowitej zawartości wody w organizmie.
Bioimpedancja elektryczna została wprowadzona do codziennego życia po raz pierwszy w połowie...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań czasopisma "Forum Położnictwa i Ginekologii"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
- ...i wiele więcej!