Wpływ suplementacji fitoestrogenów na objawy zespołu klimakterycznego oraz zapobieganie skutkom długotrwałego niedoboru estrogenów u kobiet

Menopauza jest to ostatnie krwawienie miesiączkowe, po którym przez 12 miesięcy miesiączka nie występuje, przy czym nie stwierdza się żadnych patologicznych przyczyn tego stanu. Zespół objawów związanych z przekwitaniem, do których zalicza się objawy naczynioruchowe (uderzenia gorąca, nocne pocenie), somatyczne (zawroty i bóle głowy, parestezje) i psychiczne (nadpobudliwość, obniżenie nastroju) to z kolei tzw. zespół klimakteryczny [1]. Znaczne zmniejszenie wytwarzania estrogenów u kobiet po zakończeniu okresu płodności prowadzi do dolegliwości, które częściowo nie tylko przeszkadzają w funkcjonowaniu, ale także stwarzają zagrożenie życia. Wraz ze wzrostem średniej długości życia okres pomenopauzalny stanowi znaczną część życia kobiet, co przyczynia się do dużego wzrostu znaczenia profilaktyki chorób układu sercowo-naczyniowego i osteoporozy [2].
Wiek, w którym występuje menopauza u kobiet żyjących w kręgu kultury zachodniej, to średnio 50 lat. Polskie badania przeprowadzone na populacji kobiet wielkopolskich wyznaczają ten wiek na 49+/-3,9 [1]. Suplementacja estrogenów w tym szczególnym dla kobiet okresie życia, zmniejsza nasilenie zaburzeń wazomotorycznych (uderzeń gorąca), objawów psychicznych i zmian atroficznych w układzie moczowo-płciowym. Poza tym długotrwałe stosowanie estrogenów zapobiega resorpcji tkanki kostnej. Ryzyko rozwoju raka endometrium można zmniejszyć, stosując estrogeny w połączeniu z gestagenami. Taka terapia kombinowana jest wskazana u wszystkich kobiet mających macicę; tylko u pacjentek po histerektomii można stosować substytucyjnie estrogeny w monoterapii. 
Jednak (długotrwała) hormonalna terapia menopauzalna budzi wiele kontrowersji. Duże badania (np. HERS, WHO, The Million-Women Study) wykazały wyraźnie związane z nią ryzyko – w szczególnych sytuacjach: powikłania sercowo-naczyniowe, a w szczególności udary mózgu i choroba niedokrwienna serca oraz zatorowość płucna, występują istotnie częściej u kobiet otrzymujących terapię kombinowaną estrogen/gestagen. Monoterapia estrogenami zwiększa ryzyko sercowo-na...