Skóra kobiety po zabiegach ginekologicznych wymaga dużej uwagi i profesjonalnego podejścia. Zwłaszcza w aspekcie blizn, które mogą stanowić poważny problem estetyczny, a co często z tym związane – również problem natury psychologicznej. Przekłada się to na niezadowolenie ze swojego wyglądu i obniżoną samoocenę, co w znaczny sposób nasila się w sezonie letnim, gdy odkrywa się ciało.
POLECAMY
Blizna w swojej strukturze różni się od skóry zdrowej. W dużej mierze jej wygląd morfologiczny jest uwarunkowany jej umiejscowieniem. Czas od momentu operacji jest niezwykle ważny w aspekcie sukcesu terapeutycznego i długości czasu trwania terapii. W bliźnie świeżej pobudzone fibroblasty tworzą włókna kolagenowe, pomiędzy które wrastają naczynia włosowate. Naczynia te mogą się utrzymywać do 6 miesięcy od operacji, czego wynikiem jest czerwone zabarwienie blizny w początkowym stadium. Blizna taka jest łatwiejsza do przebudowy. Blizna „dojrzała” jest mniej elastyczna. Czas potrzebny do jej przebudowy będzie dłuższy, a techniki łączone wykorzystane do osiągnięciu celu – bardziej zaawansowane technologicznie. Blizna taka wykazuje brak poletkowania na powierzchni, jest lśniąca i jaśniejsza od otaczającej skóry. Etap ten charakteryzuje się również zahamowaniem proliferacji fibroblastów i apoptozą komórek naczynek krwionośnych. Włókna kolagenu typu III są degradowane i sukcesywnie zastępowane mocniejszym kolagenem typu I [1, 2]. Zaburzenia równowagi pomiędzy fizjologicznymi procesami naprawczymi a procesami rozkładu i destrukcji prowadzą do zaburzeń gojenia rany. Z jednej strony można mieć do czynienia z niegojącymi się ranami przewlekłymi. Z drugiej z bliznami przerosłymi oraz bliznowcami. Tego typu blizny występują u pacjentów z predyspozycjami genetycznymi. W tym przypadku nawet najmniejszy mikrouraz może spowodować wystąpienie takich zmian. Blizny przerosłe są pogrubiałe, wystające ponad powierzchnię skóry i nieprzekraczające miejsca urazu. W przeciwieństwie do nich bliznowce naciekają nawet skórę nieobjętą urazem – należą do nowotworów łagodnych tkanki łącznej [3]. Odrębną grupę blizn stanowią blizny zanikowe, atroficzne. Tkanka łączna włóknista nie wypełnia całego dna blizny. Dno takiej blizny leży poniżej powierzchni skóry, to blizny o często wyraźnie zaznaczonych granicach [4].
Pacjentki z bliznami pooperacyjnymi zgłaszają się do lekarzy różnych specjalności – od dermatologów, przez chirurgów ogólnych, chirurgów plastycznych, aż do lekarzy medycyny estetycznej. Działania terapeutyczne, które można podjąć, nie ograniczają się tylko i wyłącznie do korekcji wyglądu blizny, ale mogą dotyczyć całkowitej przebudowy skóry w celu zniwelowania blizny. Efektywność starań lekarza zależeć będzie od takich czynników, jak czas, który minął od powstania blizny, jej typu morfologicznego, wielkości, umiejscowienia na skórze. Efekt będzie również osobniczo zmienny w zależności od wieku pacjentki i chorób towarzyszących, które mogłyby wpływać na stan blizny, zdolności regeneracyjnych organizmu oraz stylu życia i czynników zewnętrznych, jak ekspozycja na słońce. Działania te, najlepiej techniki łączone, jeśli wykonane zostają po dobrze dobranej kwalifikacji, mają duży potencjał do zakończenia procesu leczniczego sukcesem.
Małoinwazyjne metody leczenia blizn
Wśród małoinwazyjnych metod leczenia blizn na szczególną uwagę zasługują nowoczesne techniki laserowe, wykorzystujące potencjał laserów ablacyjnych i nieablacyjnych, ale także techniki wspomagające, jak mezoterapia odpowiednio dobranymi koktajlami terapeutycznymi, osoczem bogatopłytkowym oraz karboksyterapia. Niezwykle istotny jest indywidualnie stworzony plan terapeutyczny, uwzględniający odpowiednią częstotliwość określonych zabiegów.
Preparaty wspomagające terapię do stosowania zewnętrznego
Zastosowanie naturalnych olejów roślinnych może być skutecznym sposobem leczenia niektórych zmian skórnych, w formie terapii wspomagającej. Oleje używane są od stuleci, natomiast ostatnie dekady pozwoliły na stosowanie ich w bardziej wydajnej formie. Składniki pozwalające zmieniać konsystencję produktu zapewniają większą przyjazność oleju dla pacjentki, jest on lekki i nietłusty. Nowe formulacje wspomagają też wchłanianie produktów.
Istnieje wiele różnorakich dostępnych komercyjnie produktów na skórę, nie wszystkie mają jednak udokumentowane pozytywne działanie. W literaturze znaleźć można badania oceniające skuteczność olejów roślinnych.
Ocenie poddane zostały m.in. oliwa z oliwek, masło kokosowe, olejek z nagietka, olejek lawendowy, olejek rozmarynowy czy olejek rumiankowy. O ile oliwa z oliwek czy olej kokosowy nie zachwyciły badaczy swoją skutecznością, o tyle olejek z nagietka, rumiankowy, lawendowy i rozmarynowy w synergistycznym składzie wykazały pozytywne efekty lecznicze w podwójnie ślepej próbie podczas licznych badań z randomizacją [5].
Jednym z produktów godnych polecenia jest niewątpliwie Bio-Oil®. Skuteczność preparatu jest potwierdzona licznymi badaniami klinicznymi z randomizacją przy użyciu podwójnie ślepej próby. Badania takie były podejmowane w celu oceny skuteczności preparatu zarówno w aspekcie blizn, rozstępów, jak i wyrównania kolorytu skóry. Efekty okazały się niezwykle korzystne i wykazały bardzo pozytywny efekt działania preparatu Bio-Oil [6]. Cieszy się on również dużym uznaniem wśród kobiet ze skórą odwodnioną i starzejącą się, co jest niewątpliwą wartością dodaną.
Z medycznego punktu widzenia warto zwrócić uwagę na bezpieczeństwo. Skóra potrzebuje preparatu bezpiecznego w stosowaniu, bez niepotrzebnych dodatków chemicznych czy środków konserwujących. Bio-Oil® był poddany ocenom bezpieczeństwa stosowania zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) w sprawie produktów kosmetycznych. Oceniono profil toksyczności, budowę chemiczną, stężenie składników i całkowity poziom dziennego narażenia na każdy zastosowany składnik i uznano produkt za bezpieczny do stosowania, w tym do stosowania przez kobiety w ciąży. Dodatkowo Bio-Oil® jest rekomendowany przez Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych.
Aby poprawić wygląd skóry, niezwykle ważna jest odpowiednia aplikacja naturalnych olejów roślinnych, jak olejek z nagietka, olejek lawendowy, rozmarynowy czy rumiankowy. Działanie synergistyczne wyżej wymienionych dodatkowo wzmacnia efekt terapeutyczny. Bio-Oil® zawiera ponadto witaminy E i A, które przyczyniają się do regeneracji skóry.
Piśmiennictwo
- Teller P., White T. The physiology of wound healing; injury through maturation. Surg Clin N Am 2009; 89: 599–610.
- Gauglitz G., Korting H., Pavicic T. i wsp. Hypertrophic scarring and keloids: Pathomechanisms and current and emerging treatment strategies. Mol Med 2011; 17: 113–125.
- Bran G., Goesller U., Hormann K. i wsp. Keloids; Current concepts of pathogenesis (Review). Int J Mol Med 2009; 24: 283–293.
- Treacy P. Dermal filler treatment for atrophic acne scarring. Prime 2013; 3: 41–48.
- Bitencourt S., Lunardelli A., Amaral R.H. i wsp. Safety and patient subjective efficacy of using galvanopuncture for the treatment of striae distensae. J Cosmet Dermatol. 2016; 15 (4): 393–398.
- Bio-Oil. Photobiology Laboratory of the Medical University of South Africa. [WWW document] 2005. //www.bio-oilprofessional.co.uk/clinical-research/ (last accessed: 26 August 2016).
