Porównawcze badanie skuteczności i bezpieczeństwa leczenia waginozy bakteryjnej za pomocą chlorku dekwaliniowego i złożonego preparatu nifuratel – nystatyna w terapii miejscowej

Waginoza bakteryjna (bacterial vaginosis – BV) jest najczęstszą przyczyną infekcji dróg rodnych, występującą w 30–40% przypadków zakażeń, według niektórych źródeł nawet w 46% [1]. BV jest definiowana jako dysbioza będąca konsekwencją ilościowych zaburzeń mikrobiomu pochwy związanych z redukcją liczebności lub nawet całkowitym zanikiem pałeczek kwasu mlekowego Lactobacillus spp. i kolonizacją pochwy Gram-ujemnymi zmiennymi bakteriami beztlenowymi, głównie Gardnerella vaginalis i Atopobium vaginae, które występują we wszystkich przypadkach BV. W mniej więcej 50% zakażeń występuje pałeczka Mobiluncus spp., rzadziej inne drobnoustroje beztlenowe, tj. Peptostreptococcus, Prevotella, Sneathia, Fusobacterium, Bacteroides. Co istotne, według koncepcji Williama J. Costertona, kanadyjskiego mikrobiologa, pioniera teorii biofilmu, w środowisku naturalnym blisko 99% patogenów występuje w formie związanej z powierzchnią zorganizowanej wspólnoty komórek bakteryjnych zamkniętych w wytworzonej przez siebie polimerycznej macierzy [2]. U ludzi 65% przypadków infekcji (jak twierdzi Costerton) czy 80% (jak podaje amerykański Narodowy Instytut Zdrowia – NIH) przebiega z tworzeniem biofilmu, z czego mogą wynikać trudności w eradykacji patogenów z organizmu. 

Z uwagi na coraz częściej występującą pierwotną i wtórną oporność na rekomendowane leki stosowane w standardowej terapii BV, tj. metronidazol i klindamycynę, często obserwowane nawroty objawów infekcji, brak możliwości destrukcji bakteryjnego biofilmu oraz restauracji fizjologicznej biocenozy i przywrócenia prawidłowego pH pochwy konieczne jest opracowanie alternatywnych terapii, skutecznych, bezpiecznych także dla kobiet ciężarnych i karmiących, dających mało objawów ubocznych i niski odsetek nawrotów. 

Obecnie wiodącymi lekami w terapii alternatywnej BV są chlorek dekwaliniowy i nifuratel w połączeniu z nystatyną. Leki te, co wynika ze wskazań zawartych w ich charakterystykach produktu leczniczego, zostały przeznaczone do leczenia infekcji bakteryjnych pochwy i oba otrzymały w tym zakresie pozytywną rekomendację Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników [3, 4]. 

Tab. 1. Dane kliniczne leczonych pacjentek z waginozą bakteryjną