Infekcje sromu i pochwy należą do najczęstszych przyczyn zgłaszalności kobiet z powodu objawów chorobowych do ginekologa. W etiologii zakażeń dróg rodnych dominują waginoza bakteryjna (BV, z ang. bacterial vaginosis) i grzybica, najczęściej powodowana przez drożdżaki z rodzaju Candida (VVC, vulvovaginal candidiasis). Rzadziej występują zakażenia powodowane przez tlenowe bakterie z rodzaju Staphylococcus i Streptococcus (AV, aerobic vaginitis) i rzęsistkowica spowodowana infekcją rzęsistkiem pochwowym, pierwotniakiem z rzędu wiciowców (Trichomonas vaginalis). Kolejnym rodzajem zakażeń żeńskiego układu moczowo-płciowego jest zakażenie mykoplazmami urogenitalnymi (Mycoplasma genitalium) i chlamydiami (Chlamydia trachomatis), które najczęściej infekują cewkę moczową i szyjkę macicy, i które część źródeł naukowych zalicza do infekcji BV [3].
POLECAMY
Diagnostyka zakażeń pochwy
Pierwszy kontakt pacjentki z lekarzem ginekologiem stwarza najlepsze warunki do rozpoznania natury objawów i wdrożenia właściwego postępowania diagnostycznego. Rozpoznanie przyczyny zakażenia i wybór metody leczenia w dużej mierze zależą od starannie zebranego wywiadu chorobowego i badania przedmiotowego. W wywiadzie należy uwzględnić początek wystąpienia dolegliwości, ich charakter (upławy, świąd, pieczenie, ból, dyspareunia), czas trwania objawów, aktywność seksualną, stosowanie metod antykoncepcyjnych. Istotne jest również występowanie przewlekłych schorzeń (np. cukrzycy, chorób wątroby, nerek, kolagenozy), które predysponują do występowania zakażeń oraz stosowanego w tych przypadkach leczenia, przede wszystkim antybiotyków, glikokortykoidów czy leków immunosupresyjnych. Istotne dla postawienia właściwego rozpoznania są także dane na temat nawyków higienicznych, stosowanych praktyk seksualnych, przebytych chorób przenoszonych drogą płciową. Aby wykluczyć inne niż infekcyjne tło dolegliwości, należy zapytać o zmianę stosowanych przez pacjentkę detergentów, zmiękczaczy włókien do prania odzieży, dezodorantów, płynów do kąpieli i higieny intymnej. Istotne jest również uzyskanie informacji na temat występowania objawów ogólnych infekcji (gorączka, dreszcze), dolegliwości bólowych podbrzusza sugerujących stan zapalny narządów miednicy małej czy występowania objawów dyzurycznych charakterystycznych dla zakażeń układu moczowego.
W ginekologicznym badaniu przedmiotowym należy ocenić makroskopowo we wziernikach stan skóry krocza i błon śluzowych przedsionka i ścian pochwy, tarczy części pochwowej szyjki macicy, szczególnie pod kątem występowania cech zapalenia (obrzęk, zaczerwienienie, krwawe wybroczyny), ubytków, otarć i obecności oraz charakteru wydzieliny pochwowej. Należy zwrócić uwagę na ilość, kolor, konsystencję, zapach wydzieliny pochwowej oraz stwierdzić, czy występuje ona jedynie w świetle pochwy, czy też w kanale szyjki macicy. Następnie należy wykonać badanie pH środowiska pochwy za pomocą testu paskowego lub elektronicznego wskaźnika pH. Pomiar należy wykonać na bocznej ścianie pochwy (na mniej więcej jednej trzeciej długości), a nie w jej sklepieniach, gdzie można się spodziewać również obecności wydzieliny z kanału szyjki macicy. Wydzielinę zebraną na łyżce wziernika podczas badania należy poddać działaniu kilku kropel 10-proc. roztworu KOH (wodorotlenku potasowego) i ocenić, czy emituje ona charakterystyczny rybi, gnilny zapach putrescyn. Należy również wykonać ginekologiczne badanie zestawione celem oceny stanu narządu płciowego, w tym cech infekcji narządu płcioweg...
