Antykoncepcja dla nastolatek oraz w wybranych jednostkach chorobowych – najnowsze wytyczne PTGiP

Metody terapii

Niniejszy artykuł przedstawia stanowisko Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników [1] dotyczące stosowania antykoncepcji u nastolatek oraz pacjentek z wybranymi schorzeniami. Podkreślono, że dobór metody w tej grupie wymaga indywidualnego podejścia, uwzględniającego nie tylko zapobieganie ciąży, lecz także korzyści pozaantykoncepcyjne i specyficzne uwarunkowania kliniczne. PTGiP rekomenduje stosowanie metody podwójnej ochrony, łączącej wysoką skuteczność antykoncepcji (zwłaszcza metod LARC – długo działających odwracalnych) z barierą mechaniczną w celu prewencji infekcji przenoszonych drogą płciową. W przypadku antykoncepcji dwuskładnikowej zaleca się stosowanie preparatów z najniższą skuteczną dawką estrogenów. Integralną częścią opieki jest odpowiednia edukacja seksualna.

Na wybór metody antykoncepcji u młodocianej pacjentki wpływa wiele czynników, takich jak cel jej zastosowania, oczekiwania nastolatki, dotychczasowe doświadczenia z antykoncepcją, charakter aktywności seksualnej oraz planowany czas stosowania [1]. Ważnymi elementami są także korzyści pozamedyczne oraz koszty danej metody, a podczas wywiadu należy uwzględnić obawy pacjentki związane ze stosowaniem antykoncepcji [1]. 

POLECAMY

W grupie nastolatek do najczęściej stosowanych metod należą dwuskładnikowa doustna terapia antykoncepcyjna oraz prezerwatywy [1]. Stosowanie antykoncepcji hormonalnej można rozpocząć najwcześniej dwa lata po menarche [1]. Według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, cyt. w [1]) w grupie nastolatek zaleca się metodę podwójnego zabezpieczenia, czyli połączenie wysoce skutecznej metody antykoncepcji z antykoncepcją barierową (prezerwatywą), co ma na celu zapobieganie zarówno nieplanowanej ciąży, jak i chorobom przenoszonym drogą płciową (ang. sexually transmitted infections – STI) [1]. 

Równolegle niezwykle istotna jest edukacja seksualna, która pozwala młodym pacjentkom świadomie podejmować decyzje dotyczące zdrowia, zrozumieć różne metody antykoncepcji, ich zalety i ograniczenia oraz nauczyć się odpowiedzialnego i bezpiecznego podejścia do aktywności seksualnej. Odpowiednio prowadzona edukacja seksualna wzmacnia autonomię nastolatki i minimalizuje ryzyko niepożądanych konsekwencji zdrowotnych. 

Skuteczność metod antykoncepcyjnych – indeks Pearla 

Standardową miarą oceny skuteczności antykoncepcji jest indeks Pearla, który rozróżnia skuteczność idealną (w warunkach klinicznych) i typową, uwzględniającą błędy pacjentek [1]. Metody długo działające (LARC), takie jak implanty czy systemy IUD-LNG, cechują się najwyższą skutecznością typową (zawodność <1%), podczas gdy metody zależne od systematyczności (DAH, metody barierowe) wykazują niższą skuteczność, zwłaszcza w populacji nastolatek [1, 2].

Dwuskładnikowa antykoncepcja hormonalna (DAH) 

Doustne preparaty DAH są często rozważane jako opcja antykoncepcyjna dla nastolatek, zwłaszcza gdy jest preferowana metoda łatwo odwracalna. Rekomendacje PTGiP wskazują na korzyść stosowania preparatów z niską dawką etynyloestradiolu (EE), zazwyczaj 20–30 µg, co może poprawić tolerancję leczenia [1]. 

DAH oprócz zapobiegan...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Forum Położnictwa i Ginekologii"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • Zniżki w konferencjach organizowanych przez redakcję
  • ...i wiele więcej!

Dołącz do społeczności lekarzy, którzy stawiają na rzetelną, aktualną wiedzę!

Sięgnij po Forum Położnictwa i Ginekologii i co dwa miesiące otrzymuj praktyczne artykuły, analizy oraz narzędzia tworzone przez specjalistów z wieloletnim doświadczeniem klinicznym.

500+ artykułów w bazie
82+ wydań archiwalnych
najnowsze metody diagnostyczne i terapeutyczne
przejrzyste kryteria postępowania
Forum Położnictwa i Ginekologii - Dołącz do społeczności lekarzy, którzy stawiają na rzetelną, aktualną wiedzę!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI